چکیده

این تحقیق به منظور برآورد وراثت پذیری نتاج از میانگین والدین و همبستگی های فنوتیپی بین نتاج و خویشاوندان پدری و مادری و بین خویشاوندان و برآورد وراثت پذیری از طریق همبستگی های فنوتیپی بین نتاج و خویشاوندان و برادران و خواهران تنی در چهار نژاد کبوتر ایرانی با نامهای:کبود-تیزپر-کوهی وپروازی انجام شد.برای برآورد وراثت پذیری از ضریب تابعیت نتاج از والدین برای صفت وزن زنده استفاده شد.برای برآورد ضریب همبستگی فنوتیپی بین نتاج و خویشاوندان از روش ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید.ضریب همبستگی فنوتیپی برای صفت وزن زنده و وزن لاشه و نیز قطعات لاشه شامل:وزن سینه، پشت، ران، بال و احشاء خوراکی محاسبه شد. نتایج نشان داد که برآورد وراثت پذیری از میانگین والدین برای وزن زنده برای نژادهای کبود، کوهی، تیزپرو پروازی به تفکیک جنس به ترتیب درجنس نر 305/0، 47/0، 55/0و 64/0 در جنس ماده 43/0، 49/0، 63/0و 67/0 برآورد گردید. بالاترین وراثت پذیری درجنس نرمربوط به نژاد پروازی و پایین ترین مربوط به نژاد کبود میباشد . در جنس ماده نیز بالاترین وراثت پذیری مربوط به نژاد پروازی و پایین ترین مربوط به نژاد کبود میباشد.همچنین وراثت پذیری نتاج ( میانگین دو جنس نتاج ) از میانگین والدین مربوط به صفت وزن زنده در سن 30 روزگی در نژادهای فوق با استفاده از تابعیت نتاج از والدین به ترتیب: 42/0، 47/0، 58/0و62/0 برآورد گردید که بالاترین وراثت پذیری برای نژاد پروازی و پایین ترین برای نژاد کبود برآورد گردید.ضرایب همبستگی نیز نشان داد که بین نتاج و خویشاوندان و بین برادران و خواهران تنی در نژادهای فوق در تمامی صفات همبستگی پایینی وجود دارد . برآورد وراثت پذیری از طریق روابط خویشاوندی نشان داد که وراثت پذیری وزن زنده در 30 روزگی در سطح بالایی برآورد گردید. در مورد صفت وزن لاشه و قطعات لاشه در سطح تقریبا متوسط برآورد گردید.

کلید واژه ها:

جوجه کبوتر+روابط خویشاوندی+وراثت پذیری+ همبستگی+تابعیت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول پیشگفتار

جمعیت جهان در سال 2000 میلادی در حدود 6.4 میلیارد نفر بر آورد شده است . همچنین ميانگين سرعت رشد جمعیت در بین سال های 2000-1990 را 5/2 درصد كه در کشورهای در حال توسعه 2/2 درصد و در کشورهای توسعه یافته 6/0 درصد برآورد کردند ( 15 ) .

با وجود افزایش سرسام آور جمعیت وظیفه اصلی متخصصين کشاورزی و به ویژه علوم دامی تهیه و تولید مواد غذایی جدید به نحو مطلوب با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی و علمی می باشد .

با کمی دقت در مورد تغذیه در کشورهای پیشرفته و مقایسه آن با کشورهای در حال توسعه متوجه می شویم علاوه بر اختلافاتی که در مورد کمیت تغذیه به چشم مي خورد کیفیت مواد غذایی نیز اختلافات فاحشی نشان می دهد. زیرا در کشورهای پیشرفته در سال های اخیر با ارتقاء فرهنگ تغذیه از کمیت غذا کاسته و بر کیفیت آن تأکید بیشتری دارند . از طرف دیگر یکی از معیارهای مهم در تشخیص و تعیین پیشرفت یک کشور میزان مصرف پروتئین سرانه در آن کشور می باشد( 11 ). .طبق آمار موجود رشد خالص و افزایش جمعیت در ایران در حدود 2 درصد در سال می باشد که نرخ بالایی در جهان محسوب می شود و بدین ترتیب سالیانه در حدود یک میلیون نفر به جمعیت کشور اضافه می شود(20). به منظور برنامه ریزی برای افزایش سریع جمعیت لازم است منابع سریع الوصول غذایی در داخل کشور در نظر گرفته شود (9 ).

به دلایل فوق برای رفع نیازهای فوری و احتیاجات آینده نمی توان فقط متکی به افزایش تولید گوشت قرمز در حد مطلوب بود ، زیرا طبق آمار موجود کل ظرفیت مراتع ایران قابلیت تغذیه و سير كردن 35 میلیون واحد دامی را دارد در حالی که در حال حاضر این مراتع مورد استفاده برای بیش از 80 میلیون واحد دامی می باشد . این گونه بهره برداری نامناسب به مرور سبب تخریب و از بین رفتن بیشتر مراتع کشور شده و مراتع را در معرض خطر نابودی کامل قرار میدهد که نتیجه چنین فاجعه ای در آینده کاهش تولید گوشت قرمز در داخل کشور و افزایش واردات گوشت و علوفه خواهد بود ( 9 ).

از طرف دیگر وجود تعداد زیادی واحدهای مرغداری اشباع شده در اکثر مناطق کشور و از طرفی نیاز مبرم مردم به مصرف گوشت سفید ، نیاز کشور را به تولید منابع جدید گوشت سفید بیشتر می کند .

در ایران منابع اصلی تامین کننده پروتئین ،گوشت گوسفند ، گوساله و مرغ می باشد و امروزه خوشبختانه توجه به منابع جدید در دستور کار تولید کنندگان قرار دارد که از جمله می توان به پرورش کبک و بلدرچین و كبوتر گوشتي اشاره نمود .

یکی از پرندگانی که می توان از گوشت آن به عنوان یک منبع پروتئین با ارزش استفاده نمود کبوتر است. در کشور ما تصور درستی از گوشت طیور وجود ندارد و برداشت اول از گوشت طیور فقط مرغ است ، در صورتی که می توان با توجه به شرایط اقلیمی در منطقه با سرمایه گذاری و برنامه ریزی اصولی مبادرت به پرورش سایر پرندگان از جمله کبوتر نمود(11) .

کبوتر به دلیل رشد سریع تر ، سهولت پرورش ، کیفیت بالای گوشت و نیز از طرفی به دلیل کوتاه بودن دوره پرورش آن می تواند در برنامه کاری پرورش دهندگان قرار گیرد ( 18 ).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ج

 

ضرورت ها و اهداف تحقيق

در بسياري از كشورهاي جهان تحقيقات بر روي كبوتر انجام گرديده است. اين پژوهشها چه از نقطه نظر بحث تغذيه و مدیریت پرورش گله و چه از نظر اصلاح نژاد این پرنده تقريباً قابل قبول بوده است . در ايران تحقیقاتی که بر روی کبوتر در سالهای اخیر آغاز شده بيشتر جنبه تغذيه اي داشته است . پژوهش در زمينه اصلاح نژاد جهت افزايش راندمان توليدمثل ، افزايش وزن در دوران پروار انجام نشده است. تحقيق حاضر به اين منظور انجام گرديده است.

اهداف اين آزمایش به شرح ذيل مي باشد :

1 – تعيين وزن 30 روزگي در چهار گروه نژادي به تفكيك جنس.

2 – تابعيت وزن جوجه ها در سن 30 روزگي به تفكيك جنس از ميانگين والدين جهت انتخاب والدين براي توليد نسل بعدي.

3 – بررسی قطعات لاشه جوجه ها در 30 روزگي شامل : وزن لاشه ، سينه ، پشت ، ران ها ، بال ها و احشاء خوراكي.

4 – بررسی قطعات لاشه خويشاوندان پدري و مادري در 30 روزگي شامل وزن لاشه ، سينه ، پشت ، ران ها ، بال ها و احشاء خوراكي.

5 – ميزان همبستگي فنوتیپی وزن پدر و مادر با برادران و خواهران خودشان و برآورد وراثت پذیری صفات مورد مطالعه.

6 – ميزان همبستگي فنوتیپی وزنی و لاشه اي نتاج با خويشاوندان پدري و مادری و برآورد وراثت پذیری صفات مورد مطالعه.

 

 

 

 

 

 

 

 

.

 

 

فصل دوم بررسی منابع

 

1-2- منشاء و اهلی شدن

واژه کبوتر یک واژه اصیل فارسی است که از دو واژه کبو ( آبی ) و تر تشکیل شده است. در لغت نامه دهخدا نام های زیر به این پرنده داده شده است : کفتر ، کبتر ، نامه بر ، عند و فاخته . کبوتر از خانواده پرندگان و زیر خانواده Columbidae و گونه Colamba Livia می باشد (19).

اجداد کبوتران اهلی فعلی ( Rock dove ) کبوتری شبیه « کبوتر حرم » بوده است . در ایران و مصر باستان كبوتر به عنوان سریعترین وسیله پیام رسانی مورد استفاده قرار مي گرفته است(18).

تخمین تاریخ دقیق خو گرفتن کبوتربا انسان و وارد شدن آن به صورت پرنده ای نیمه اهلی در زندگی انسان کار دشواری است . احتمال بسیار قوی وجود دارد که انواع کبوترهای دست آموز و زینتی کنونی نسل بعدی کبوترهای چاهی [1] یا کبوترهای صخره ای[2] باشند . زیرا چنانچه کبوتری دست آموز و یا زینتی را به حال خود گذاریم که بدون اعمال انتخاب و سایر روشهای خالص کردن صفات به طور آزاد آمیزش کنند طبق تجربیات به عمل آمده ظرف چند نسل آمیزش آزاد گردشی به عقب می کنند و مشخصات اجداد خود یعنی کبوتر صخره ای یا کوهی را بروز خواهند داد (40).

استفاده از کبوتر جهت بهره برداری از گوشت سابقه ديرينه دارد ( 46). در ایالات متحده آمریکا در اواسط قرن 19 میلادی تولید گوشت جوجه کبوتر یک ماهه را به ویژه در ایالات جنوبی آن به صورت صنعتی آغاز نمودند . در قرن 19 میلادی این صنعت در کشورهای اروپایی نیز وجود داشته است ( 11). به گزارش سازمان خوار وبار جهاني در سال 2005 توليد گوشت كبوتر در جهان 19958 تن بوده است .در بازارهاي آمريكا ساليانه حدود 2 ميليون جوجه كبوتر به فروش مي رسد ( 11). ولی استفاده از کبوتر جهت بهره برداری از گوشت آن و به عنوان پرنده زینتی یا پرواري یا جهت مصرف دارویی به 2500 سال قبل از میلاد مسیح بر می گردد( 46) .

 

2-2- نژاد ها

1-2-2- نژاد کارنیه[3]

این نژاد از کبوترهای جنوب بلژیک و شمال فرانسه به وجود آمده است . در اوایل قرن بیستم در آمریکا بر روی آن کار شده است . این کبوتران به وزنی در حدود 750-650 گرم می رسند . در کبوترهای جوان آماده ذبح وزن آنان حدود 500 گرم می باشد. فرم سینه طویل تر ، بدون دم و پهن تر ، این نژاد را از شاهی سفید متمایز می کند (16).

 

2-2-2- نژاد مونداین[4]

یکی از قدیمی ترین کبوترهای فرانسه به شمار می آید و وزنی در حدود 900-750 گرم پیدا می کند . کبوتر جوان آماده ذبح آن حدود 600 گرم وزن دارد . این نژاد در رنگهای مختلف ظاهر می شود (16).

3-2-2- نژاد تگزان[5]

این نژاد از آمیختگی نژادهای مونداین و کینگ به وجود می آید . این نژاد یک نژاد گوشتی به حساب می آید که رنگ نرها سفید ، کمی سرخ یا خاکستری و ماده ها سرخ کمرنگ یا خاکستری کمرنگ می باشند(18).

4-2-2- نژاد کینگ[6]

یک نژاد گوشتی آمریکایی است که در قرن نوزدهم میلادی در این کشور از آمیخته گری بین نژادهای مونداین و مالت[7] به وجود آمده است . وزن آن 900 تا 1000 گرم می باشد در نوع سفید آن جوجه های نر ، سفید رنگ با پرهای کوتاه و منقار سفید و ماده ها با پرهای بلندتر و پر پشت تر و حلقه خاکستری بر روی منقار هستند(18).

نوع سفید کبوترهای کانادایی کینگ که از ترکیب کبوتر مودنا[8] با کینگ آمریکایی به وجود آمده اند برای بازارهای استرالیا مناسب می باشند (18).

کبوترهای کینگ کانادایی وقتی با نژادهای دیگر کبوتران ( مانند مودنا ، کینگ آمریکایی و . . . ) آمیزش می کنند سالیانه 12 تا 14 جوجه سفید پوست 350 الی 500 گرمی تولید می کند ( 17).

 

5-2-2- نژاد جانت رانت [9]

كبوتري است گوشتي كه در ايتاليا ، فرانسه ، اسپانيا و آمريكا پرورش داده مي‌شود ، انواع آن بنام نژاد هاي ايتاليايي ، رومي ، اسپانيايي و آمريكايي وجود دارند ، اين كبوتر بيش از دو قرن است كه پرورش داده مي‌شوند . وزن اين نژاد به 1000 گرم مي رسد و در بوجود آمدن نژاد كينگ نقش داشته است (17).

6-2-2- نژاد راندون [10]

منشأ اين نژاد از منطقه خاور ميانه است ، منقار آن كوتاه و شاهپرهاي دم و بال بسيار بلند هستند . اين پرنده دو واريته دارد ، اولي راندون مصري يا راندون قاهره و دومي راندون سوريه است . راندون سوري كوچكتر از واريته مصري بوده و بهتر پرواز مي كند . فاصله دو سر بال در حالت باز شده در نژاد راندون به 80 سانتيمتر مي‌رسد(17).

 

 

7-2-2- نژاد نان[11]

نژادي است فرانسوي با هيكلي بزرگ كه از آميخته گري نژاد هاي رومي و مونداين به وجود آمده است . وزن اين نژاد به بيشتر از 800 گرم نيز مي‌رسد از خصوصيات ظاهري آن چشمان سفيد ، مردمك سياه و كاكلی است كه به رنگهاي سرخ ، زرد ، سياه ، سفيد و ابلق ديده مي شود (16).

8-2-2- نژاد لينس [12]

نژادي است گوشتي كه منشأ آن كشور لهستان است . وزن آن 600 گرم و طول آن 40 سانتيمتر است . پرهاي سر و دم تيره رنگ است كه به سمت زير شكم روشن تر مي شود . بالها به رنگ روشنتر با دوخط انتهايي بر روي بال است(17).

9-2-2- نژاد داماشن[13]

نژادي است بسيار قديمي كه منشأ آن از خاور ميانه و كشور سوريه ( دمشق ) است كه در قرن 17 ميلادي شناخته شده است . از خصوصيات ظاهري اين پرنده وجود حلقه سياه دور چشمان و دو خط تيره رنگ بر روي بالهاست وجزو نژاد هاي متوسط است(21) . سرگرد ، نوك ظريف و هيكلي هارمونيك از خصوصيات اين نژاد است . ماهيچه سينه با توجه به ريخت شناسي پرنده ، قوي و برجسته و خصوصيات لاشه، زيباييی و بازار پسندي خاصي به آن اعطا مي كند . توانائي جنسي خوب و عموماً زاد آوري مطلوبي دارد . همانگونه كه از نامش پيداست قدرت پرواز بسيار بالايي دارد. عموماً بين پرورش دهندگان كبوتري كه زمان بيشتري پرواز كند ارزش بالاتري دارد . سويه هاي اين نژاد زياد و معمولاً در مناطق مختلف نامهای محلي گوناگوني دارند . وزن زنده پرنده نر و ماده بالغ ، بين 300 تا 400 گرم در نوسان است (16).

 

3-2- اهداف پرورش کبوتر

1 -3-2– مصرف گوشت جوجه کبوتر

گوشت جوجه کبوتر خوشمزه و خوش طعم است و می تواند در کنار سایر گوشتها در تغذیه انسان به کار رود

اصطلاح جوجه کبوتر به کبوتری اطلاق می شود که مدت 28 الی 30 روز از تولدش گذشته باشد . جوجه در این موقع 360 الی 680 گرم وزن دارد و برای تهیه غذا مناسب می باشد . جوجه های پروار شده به نحو محسوسی بیش از کبوتران بالغ پروتئین قابل هضم و جذب داشته و در عین حال پروتوپلاسم مایع بیشتری دارند و از لحاظ ویتامین B و فسفر از والدین خود غنی تر می باشند (13).

 

 

 

2-3-2– تامین کود مزارع

کود کبوتر از کودهای غنی از ازت می باشد که می توان در کود پاشی مزارع سبزی ، میوه و باغ گل از آن استفاده کرد . به طور متوسط هر کبوتر محبوس در قفس سالیانه حدود 5 کیلوگرم کود توليد كرده و اگر آزاد باشد 5/2 کیلوگرم کود تولید می کند (13).

یکی از دلایل ساخت کبوترخانه ها مخصوصا در استانهاي جنوبي ایران جمع آوری و بهره برداری از کود با ارزش این پرنده است . کود کبوترها حاوی مقدار قابل توجهی ازت می باشد هر کیلو کود کبوتر حاوی 48 گرم ازت خالص می باشد (18) . علاوه بر آن گاز ناشی از کود کبوتر در خاک مانند نماتد كشهاي شیمیایی گونه هايي از این آفت را از بین می برد (18).

 

جدول شماره 1-2- تجزیه شیمایی کود کبوتر ( 18) .

ماده خشک	پروتیئن خام	ازت	الیاف خام	خاکستر خام	چربی خام	انرژی خام	کلسیم	فسفر
8/95	6/28	58/4	2/13	2/20	1/0	3411	3/3	35/0

 

3-3-2- نامه رساني

اين هدف در گذشته هاي دور يكي از اهداف اساسي پرورش كبوترها بوده است و پادشاهان ، شاهزادگان ،‌اميران و فرماندهان نامه هاي خويش را به كمك كبوترهاي نامه بر مي فرستادند(13) .

4-3-2- مسابقه و سرگرمي

حس جهت يابي در كبوتر ، بسيار قوي است و به كمك اين حس پرنده مي تواند جهت و محل آشيانه خود را از فرسنگها مسافت تعيين نمايد و به سوي آن پرواز كند؛ به خصوص كبوترهاي قاصد و نامه بر كه نسبتا ازاندام قوي تري نيز نسبت به انواع ديگر برخوردارند و اندوخته هاي بدن شان نيز نسبت به همنوعان خود بيشتر است . كبوتر نامه بر در مدت پيمودن فاصله بين نقطه پرواز تا آشيانه كه گاهي تا چند روز طول می کشد از اندوخته هاي بدن استفاده مي كند و تا آنجا كه در توان دارد به سوي لانه پرواز مي كند(13).

 

 

 

 

4-2- پرورش و نگهداری

پرورش جوجه کبوتر در زمینه اقتصادي از ایالات متحده جایی که پرورش کبوترها ( کینگ[14] و کاریناکس[15] ) در آنجا توسعه یافت شروع شد .کبوتر اغلب به لحاظ زیبایی و پرواز پرورش داده می شود و به همین جهت گران ترین کبوتران آنهایی هستند که می توانند بهتر پرواز کنند . حال اگر اصلاح نژاد بر اساس وزن و تولید گوشت بنا شود ، خود به خود یک کبوتر گوشتی تولید شده و جهت پرورش به سمت تولید گوشت و تولید این کبوتران هدایت می شوند (6).

پرورش کبوتر نه تنها مشکل نیست بلکه در ضمن سادگی ، با صرفه نیز می باشد . زیرا اولا کبوتر مانند مرغ و بوقلمون به آسانی بیمار نمی شود و ثانیا تهیه دان کبوتر آسان است و مانند مرغ دارای فرمولهای پیچیده و مشکل نیست(19).

کبوترها پس از جفت گیری تا 5 سال تخم گذاری مطلوبی دارند و پس از تولد جوجه هایشان از آنها نگهداری می کنند و جوجه هایی که تولید می کند ظرف مدت یک ماه پروار خواهند شد و قابل فروش می باشند(18) .

جهت تکثیر و تولید جوجه کبوتر احتیاجی به ماشین جوجه کشی یا دستگاههای پرورش جوجه نیست بلکه خود والدین تمام این کارها را با مقدار دانه ای کمتر از 40 کیلوگرم در سال برای هر جفت می توان انجام داد (18).

به ازای هر 10 جفت پرنده پرورشی نیاز به 6 متر مربع فضا می باشد و به میزان 5 فوت مربع برای هر جفت فضا نیاز می باشد تا پرندگان به راحتی تغذیه کنند . بهترین جعبه های لانه دارای عرض 60 سانتی متر و ارتفاع 40 سانتی متر و عمق 40 سانتی متر می باشند (25 ) .

سیستم تغذیه آب به روش نیپل برای پرورش کبوتران توصیه نمی شود زیرا کبوتران باید منقار خود را داخل آب فرو کنند و بهتر است آبشخورها در نزدیک منطقه پرواز قرار داشته باشد ( 25).

پس از جفت گیری در روز اول کبوتر ماده یک تخم می گذارد و روز دوم بدون تخم گذاری و روز سوم نیز یک تخم دیگر گذاشته می شود .

بر عکس سایر ماکیان کبوتران زندگی کاملا منوگامی داشته و در سن 5 تا 7 ماهگی به بلوغ جنسی می رسند . هر چه مقدار وزن آنها سنگین تر باشد به همان نسبت دیرتر بالغ می شوند . بعد از اینکه کبوتر ماده با نری جفت گیری نمود تقریبا 44-40 ساعت پس از زمان جفت گیری اولین تخم گذاشته می شود ( 34).

تخم کبوترها حدود 20 گرم وزن دارد و نسبت زرده به وزن تخم 19 درصد می باشدکه از سایر گونه های طیور کمتر است (18).پس از 18-17 روز جوجه ها از تخم خارج شده و به ندرت هر دو جوجه با هم متولد می شوند . فاصله زمانی بین تولد دو جوجه اغلب 24-12 ساعت می باشد . در 5-4 روز اول تولد غذای جوجه ها را شیرابه چینه دان تشکیل می دهد که این شیرابه بسیار مغذی بوده و توسط سلول های چین خورده چینه دان ترشح می شود و تولید آن نیز توسط هورمون پرولاکتین کنترل می شود . معمولا از روز پنجم به بعد تغذیه جوجه ها مخلوط با غذایی که پدر و مادر استفاده می کنند آغاز می شود. تغذیه جوجه ها به صورت دهان به دهان تا سن 30 روزگی جوجه ادامه پیدا می کند . (18).

معمولا کبوترها در هر فاز فعال تخم گذاری دو عدد تخم می گذارند و در هر سال هشت فاز فعال تخم گذاری وجود دارد فاصله بین فازهای فعال در پاییز و زمستان 45 روز و در بهار و اوایل تابستان 30 روز می باشد (18).

ارزش پرورش یک جفت جوجه کبوتر بستگی به کبوترهایی دارد که آنها را پرورش می دهند . ثابت شده است کبوترهایی كه دارای وزن بالایی در سن دوره پروار بوده اند ، الزاماً جوجه های آنها این شرایط را نداشته است بلکه شرایط دیگری از جمله : شرایط نگهداری ، تغذیه ، آب و هوا و به خصوص شرایط پدر و مادر از نظر رسیدگی به جوجه ها در وزن دوره پروار تاثیر داشته است (25).

همچنین اين شرایط در مورد جوجه هایی که مادران آنها تولید تخم بالایی داشته اند نيز ثابت شده است .

بخاری (2002 ) ثابت کرد کبوترهایی که مادران آنها تولید تخم بالایی داشته اند جوجه هایشان دارای این شرایط تخم گذاری نبوده اند(25).

جوجه ها 28 تا 30 روز پس از تولد قابل فروش می باشند که این بهترین زمان برای ذبح جوجه ها می باشد و بیشتر رستوران ها خواستار جوجه هایی با متوسط وزن بین 350 تا 400 گرم می باشند ( 29و33).

افت پس از کشتار در کبوتر حدود 20 الی 25 درصد وزن زنده می باشد و در گوشت آماده طبخ افت استخوان کبوتر کمتر از گوشت سایر ماکیان است (18).

دوره نگهداری کبوتران پرورشی جهت توليد جوجه به طور متوسط 5 سال بوده و معمولا در سال های دوم و سوم بیشترین تولید را داشته که از سال پنجم در حد چشمگیری کاهش می یابد . بخاری (2003) تولید 15-12 قطعه جوجه را مناسب و بین 20-16 قطعه را جزء بسیار خوب به شمار می آورند (25).نژادهای مناسب که ویژگی های زیر را داشته باشند جزء نژادی خوب پرورش محسوب می شوند ( 25).

الف ) بارور هستند و سالیانه بین 12 الی 16 جوجه تولید می کنند .

ب ) جوجه های فربه و چاق که رشد خوبی داشته باشند تولید می کنند .

ج ) در برابر بیماری ها مقاومت خوب و طبیعی از خود نشان می دهند .

 

Feral pigeon -[1]

Rock pigeon-[2]

Carneau -[3]

Mondain -[4]

Texan -[5]

King -[6]

Malte -[7]

Modena-[8]

Giant Rant-[9]

Randone-[10]

Nan-[11]

Lince-[12]

Damashene-[13]

King -[14]

Carinax -[15]