فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدّمه. 1

فصل اوّل... 3

در آستانة ظهور. 3

فرج فردي.. 3

فرج اجتماعي.. 4

فرج آل محمّد – عليه السّلام-. 4

انتظار فرج.. 5

در آستانه ظهور. 6

علايمي از ظهور. 8

جنگ جهاني سوّم. 12

پيدا شدن سه نشانة ظهور. 13

الف) لبريز شدن جهان از ظلم.. 14

ب) پيدا شدن مرداني مهذّب... 14

ج) درخواست همگاني مصلح از خداوند. 14

 

فصل دوم.. 16

از قيام تا برپايي نظام. 16

خطبة هنگام قيام. 16

خطبة دوّم حضرت مهدي عليه السّلام. 17

خطبة سوّم حضرت مهدي عليه السّلام. 18

بيعت... 18

بيعت با حضرت مهدي عليه السّلام. 19

گسترش عدالت... 19

حضرت مهدي عليه السّلام در مکّه. 19

حضرت مهدي عليه السّلام در مدينه. 20

عزيمت از مدينه به کوفه. 21

مبارزات ديگر. 22

اعظم مساجد دنيا23

سرنوشت شيطان در عصر ظهور. 24

عوامل پيروزي حضرت مهدي عليه السّلام. 25

حضرت مهدي عليه السّلام و اصلاحات... 27

حضرت مهدي عليه السّلام و تفاوت عقلها و سليقه ها27

حضرت مهدي عليه السّلام با اختلافات ديني و سياسي.. 28

حضرت مهدي عليه السّلام در برابر مفسدان زمين.. 28

حضرت مهدي عليه السّلام با اهل سنّت... 28

حضرت مهدي عليه السّلام و اختلافات طبقاتي.. 29

رفتار حضرت مهدي عليه السّلام با مجرمين و فاسقان شيعه و جُهّال. 29

حضرت مهدي عليه السّلام و انسانهاي برتر. 29

منابع. 30

 

 

مهدي موعود

مقدّمه

هر کس به زباني صفت و حمد تو گويد

بلبل به غزل خواني و قمري به ترانه[1]

شيعه طلايه دار اعتقاد راستين به وجود مصلح کلّ، منجي بشر، عدل مشتهر و پديد آورندة جامعة ايده آل است. در عين حال مذاهب و ملل ديگر نيز به نحوي معتقد به وجود منجي جهاني هستند. از جمله:

1- اهل سنّت يا معتقد به وجود آن حضرتند[2] و او را در وراي حجاب غيبت مي دانند و يا مي گويند: مهدي (عليه السّلام) متولّد خواهد شد و ظهور خواهد نمود.

2- يهوديان، مسيحيان و پيروان ساير کتب آسماني حتّي پيروان زرتشت در کتبشان نام آن حضرت يا وصف او را دارند.

3- پيروان مذاهب باستاني از قبيل بودايي و بَرَهمايي اعتقاد به منجي جهاني را با الهام از کتب خويش آموخته اند.

4- طبيعيون و اشتراکيون (منکرين خدا) نيز خواهان رهيدن از بن بست هاي علمي و اجتماعي توسط يک مصلح و نابغه و رسيدن به جامعة واحد ايده آل به دور از معضلات فردي و اجتماعي و اختلاف و کشمکش هاي سياسي اند. در اين زمينه کاوشها و پژوهشهايي صورت گرفته و انديشمندان و دانشمندان کتابهايي به رشته تحرير در آورده و گوشه هايي از عرصه علمي موضوع منجي عالم بشريت را شناسايي کرده اند. با اين حال بحث آن موعود جهاني ابعاد مختلف و پهنه بيکراني براي بررسي و نگارش دارد.

براي تقريب به ذهن مثال ذيل را مي آوريم:

مدير خانه يا اداره اي از آن محيط غايب است در نتيجه در آن مکان کم و بيش هرج و مرج برقرار شده است.

الف: عدّه اي عقلاً مي دانند اگر مدير بود وضع چنين نبود و انتظار مديري را مي کشند. اينها صاحبان مکاتب اند.

ب: عدّه اي بعضي از اوصاف مدير را شنيده اند. مثل صاحبان اديان.

ج: عدّه اي نام او را هم مي دانند و به بعضي از اوصاف او آگاهي دارند. مانند اهل سنّت.

د: عدّه اي نام و القاب و تمام اوصاف و مشخصات او را مي دانند. بلکه علائم پيدا شدن اين مدير را مي شناسند و از برنامه او دقيقاً مطلع اند. فقط وقت دقيق آمدنش را نمي دانند. اين گروه شيعيان هستند.

 

فصل اوّل

در آستانة ظهور

 

فَرَج و انواع آن

«فَرَج» در لغت به معني «گشايش» است. يعني از تنگنا بيرون آمدن و از فقر و درد و مرض و....نجات يافتن.

فرج سه نوع است:

1. فرج فردي

2. فرج اجتماعي

3. فرج آل محمّد- عليهم السلام-.

 

فرج فردي

آن گاه که حضرت موسي – عليه السّلام- از دست فرعونيان فرار کرد و از مصر به مَدين رسيد گفت:

«رَبِّ إِنِّي لِمَا أَنزَلتَ إِلَي مِن خَيرٍ فَقِيرٌ»[3]

خداوندا! هرچه بفرستي من نيازمندم، (يعني در نهايت گرسنگي ام).

بلافاصله فرج برايش رسيد و شعيب – عليه السّلام- او را به خانه اش دعوت کرد.

حضرت ايوب – عليه السّلام- نيز در فقر و بيچارگي و مرض در بيابان زندگي مي کرد. رو به درگاه خدا کرد و گفت:

«أَنِّي مَسَّنِي الضُّرُّ وَ أَنتَ أَرحَمُ الرَّاحِمِينَ»[4]

پروردگارا! به راستي که سختي مرا لمس کرده و تو مهربانترين مهربانان هستي.

در اين هنگام فرج برايش رسيد که چشمة آبي ظاهر شد و ايوب و همسرش با رفتن در چشمه جوان شدند.

اينها نمونه هايي از فرج شخصي بود. ما نيز بايد در گرفتاريها و تنگناها از درگاه خداوند فرج بخواهيم.

 

فرج اجتماعي

فرج اجتماعي دو نوع است:

الف) فرج شيعيان، ب) فرج عمومي جهانيان.

الف) فرج شيعيان: در اين زمينه، دعاهاي فرج زيادي مانند دعاي «إِلَهِي عَظُمَ البَلاءُ.......» وجود دارد. که در اين دعاها از خداوند مي خواهيم که فقر و بيچارگي و گرفتاري را از شيعيان برطرف کند. (به خصوص با ظهور امام زمان – عليه السّلام-).

ب) فرج عمومي جهانيان: نوح- عليه السّلام- در دعاهايش درخواست فرج جهاني کرده است.

قرآن کريم از زبان او مي گويد:

«رَّبِّ لاَتَذَر عَلَي الأَرضِ مِنَ الکَافِرِينَ دَياراً ٭إِنَّکَ إِن تَذَرهُم يضِلُّوا عِبَادَکَ وَلاَيلِدُوا إِلاَّ فَاجِراً کَفَّاراً»[5]

پروردگارا! در صفحة زمين، کافري باقي مگذار! اگر آنها را به حال خود بگذاري، بندگانت را گمراه مي کنند و نسل آنها نيز که به دنيا مي آيند بدکردار و ناسپاسند (يعني نسل آنها نيز فاسد است).

 

فرج آل محمّد – عليه السّلام-

در دعاهاي زيادي اشاره به فرج آل محمّد- عليه السّلام- شده و دستور داده شده که براي فرج آنان دعا کنيم.

از روزي که پيامبر اکرم - صلّي الله عليه و آله- رحلت نمود، ظلم و ستم به آل محمّد – عليه السّلام- و شيعيان آغاز شد. از نظر مادّي و معنوي به آل محمّد- عليه السّلام- و شيعيان و سادات ظلم بسيار نمودند و گاهي هم آنها را به قتل مي رساندند.

با ظهور حضرت مهدي – عليه السّلام- فرج آل محمّد- عليهم السّلام- نيز فرا مي رسد.

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم»

خداوندا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست و فرج ايشان را برسان!

»يا رَبَّ الحُسَينِ بِحَقِّ الحُسَينِ اشفِ صَدرَ الحُسَينِ بِظُهُورِ الحُجّةَِ»

اي پرودگار حسين! به حقّ حسين، با ظهور حضرت حجّت دل امام حسين- عليه السّلام- را شفا ده (التيام بخش)!

 

انتظار فرج

انتظار يعني حالت آمادگي، يعني خودسازي و آماده بودن براي هر نوع فداکاري در خدمت امام زمان – عليه السّلام-

انتظار ماية اميد و دلگرمي است. ضدّ آن يأس و نااميدي است. در قرآن از يأس و نااميدي مذمّت و بر انتظار تأکيد شده. آنجا که مي فرمايد:

«فَانتَظِرُوا إِنّي مَعَکُم مِنَ المُنتَظِرِينَ»[6]

اميرالمؤمنين – عليه السّلام- از پيامبر خدا- صلّي الله عليه و آله- نقل مي کند که حضرتش فرمودند:

«أَحَبُّ أَعمَالِ أُمَّتِي انتِظَارُ الفَرَجِ»

محبوبترين اعمال امّتم پيش من انتظار فرج است.

امام رضا – عليه السّلام- نيز از قول پيامبر خدا - صلّي الله عليه و آله- فرمود:

«أَفضَلُ أَعمَالِ أُمَّتِي انتِظَارُ فَرَجِ اللهِ عَزَّوَجَلّ»[7]

با فضيلت ترين اعمال امّت من انتظار فرج از خداست.

همانطور که انتظار ماية اميد و دلگرمي است، يأس ماية نابودي است. از اين رو حضرت امام زين العابدين – عليه السّلام- فرمود:

«إِنتِظَارُ الفَرَجِ مِن أَعظَمِ الفَرَجِ»[8]

انتظار فرج خود از بزرگترين فرج هاست.

 

در آستانه ظهور

در روايت آمده است: «حضرت مهدي – عليه السّلام- در زمان غيبت، مانند خورشيد پشت ابر است.»[9]

نزديکي غروب، خورشيد به تدريج که غروب مي کند اشعّة آن تا مدّتي جهان را روشن نگه مي دارد. حضرت مهدي – عليه السّلام- که نيز خورشيد عالم وجود است در هنگام غيبت، به تدريج غروب کرد. آن خورشيد عالمتاب در غيبت صغري حدود 72 سال به وسيلة چهار نايب با شيعيان تماس داشت. پس از آنان، دوران تاريک غيبت کبري آغاز گشت.

نزديک طلوع خورشيد ابتدا اشعّة آن جهان را روشن مي کند که به اصطلاح مي گويند صبح صادق شده است. پس از اتمام صبح صادق ناگهان خورشيد ظاهر مي شود. در هنگام طلوع و ظهور خورشيد عالم وجود – حضرت مهدي – عليه السّلام- آثاري در زمين – علي الخصوص در ميان شيعيان- پيدا مي شود که ما اين آثار را ظهور صغري مي ناميم که پس از ظهور صغري، نوبت ظهور کبري فرا مي رسد.

اکنون به اثبات ظهور صغري و اين که ما هم اکنون در عصر ظهور صغري قرار داريم، مي پردازيم:

1. يکي از روحانيون معاصر در گذشته مي گفت: «ظهور صغري از سال 1340 هجري قمري آغاز شده است.» وي دليل اين ظهور را پيدا شدن علوم جديد و اکتشافات و اختراعاتي از قبيل : راديو، تلفن، وسايل حمل و نقل سريع السير، مصنوعات ساخته شدة از نفت و غيره مي دانست.

همان گونه که معلوم است معجزات هر يک از انبيا، متناسب با علم و هنر زمانشان بوده است. در زمان موسي- عليه السّلام- چون سحر و جادوگري رايج بود، عصاي موسي – عليه السّلام- مصنوعات ساحران را بلعيد. در زمان عيسي – عليه السّلام- علم پزشکي رواج و شهرت داشت. عيسي – عليه السّلام- با شفا دادن کور مادرزاد و زنده کردن مردگان و امثال آن، اُبُهَّتِ آنان را در هم شکست. در زمان پيامبر اکرم - صلّي الله عليه و آله- فصاحت و بلاغت شهرت فراواني داشت. پيامبر اکرم - صلّي الله عليه و آله- قرآني آورد که در فصاحت و بلاغت بي نظير بود.

هنگامي که حضرت مهدي- عليه السّلام- ظهور نمايد، تمام علوم روي کرة زمين به مثابة دو حرف از 27 حرف است. حضرت مهدي – عليه السّلام- 25 حرف بر آن مي افزايد.[10] در نتيجه بت علم و حجاب دانش شکسته و برداشته خواهد شد. دانشمندان جهان تسليم او خواهند گرديد. نتيجه اين که پيدا شدن علوم جديد مقدّمه اي براي ظهور آن حضرت است. و اين خود ظهور صغري است.

2. تا حدود هشتاد سال پيش، درصد کمي از مردم کرة زمين باسواد بودند. از طرفي عمدة توجّه شيعيان به امام حسين – عليه السّلام- بود و ساحت مقدس امام زمان – عليه السّلام- چندان مورد توجّه واقع نمي شد. از آن زمان به تدريج نام حضرت مهدي – عليه السّلام- آشکارتر شده و رونق بيشتري پيدا کرده است. در اين مدّت مکانها ( از مسجد، خيابان، ميدان و غيره) گروه ها و تشکّل ها و مؤسسات زيادي به نام آن حضرت نامگذاري شده است. خواندن دعاي ندبه رونق فراوان پيدا کرده. از سوي ديگر نام حضرت مهدي- عليه السّلام- نه تنها در جهان تشيع بر قلّه رفيع فرهنگ و ادب در اهتزاز است، بلکه در سراسر جهان سخن از حکومت واحد جهاني و مصلح جهاني است. در بين اله تسنّن نيز نام حضرت مهدي – عليه السّلام- پر آوازه گرديده، به طوري که سنّي هاي سودان، جزبي به نام «حزب انصار المهدي» دارند.

3. همچنين تا پيش از آغاز ظهور صغري جشن ميلاد امام زمان – عليه السّلام- بدينگونه فراگير مرسوم نبود. اکنون بحمدالله در بين تمام شيعيان جهان سالروز ميلاد آن حضرت، با شور و شعف غيرقابل وصفي برگزار مي شود. امروز صدها و بلکه هزارها کتاب دربارة امام زمان – عليه السّلام- نوشته و به چاپ مي رسد، که بيانگر اين است که در اين باره توجّه زيادي شده است.

4. چون زمان ظهور صغري است، افراد زيادي به ديدار آن خورشيد عالم وجود نايل مي شوند و کتابهاي زيادي دربارة ديدارکنندگان امام زمان – عليه السّلام- به چاپ مي رسد. پيش از اين، تشرّفات به ندرت انجام مي شد و خورشيد عالم وجود، کمتر خود را نشان مي داد.

5. حضرت مهدي- عليه السّلام- در رويا و بيداري به افراد زيادي مژدة نزديکي ظهور را داده اند.[11] و به بعضي افراد در بيداري فرموده اند: «فلاني! تو زنده هستي و نمي ميري که من مي آيم.»

6. اکثر علامات ظهور واقع شده- به طوري که بعضي معتقدند- جز پنج علامت، که در صورت وقوع آنان، ظهور حتمي است.

 

علايمي از ظهور

1. در کتاب «جامع الاخبار» از رسول خدا- صلّي الله عليه و آله و سلّم- روايت شده که حضرتش مي فرمايند: «زماني فرا خواهد رسيد که شکمهاي مردم، خدايشان باشد و زنهايشان قبله شان. دينارهاي آنان دينشان و شرف آنان متاعشان. از اسلام جز اسمش و از قرآن جز درسش باقي نمي ماند. مسجدهاي آنها آباد و قلبهاي آنان خراب از هدايت است.»

2. در کتاب «بشارة الاسلام» از رسول خدا- صلّي الله عليه و آله و سلّم- روايت شده که

حضرتش فرمودند: «چگونه خواهيد بود وقتي که زنان شما تبهکار و جوانان شما فاسق شوند و شما امر به معروف و نهي از منکر نکنيد؟»

اصحاب عرض کردند: «اي رسول خدا! آيا چنين مي شود؟»

فرمودند: «آري! بدتر از اينها واقع خواهد شد. چگونه خواهيد بود هنگامي که امربه منکر و نهي از معروف نماييد؟

»عرض کردند: «اي رسول خدا! اينها هم شدني است؟»

فرمودند: «آري! بدتر از اين. چگونه خواهيد بود موقعي که خوبي را بدي و بدي را خوبي ببينيد؟»

3. خبر از پيدايش هواپيما و بمب افکن: آقاي عمادزاده در کتاب «زندگاني ولي عصر- عليه السّلام- حديثي از رسول خدا- صلّي الله عليه و آله- آورده که حضرتش فرمود: «در بيابان شما آتشي پيدا مي شود بي شعله و سرد....اين آتش سرد، اموال و جان مردم را مي خورد و در تمام دنيا دور مي زند.....اين آتش درون چيزي است که مانند مرغ پرواز مي کند. پرواز آن مانند گردش باد و ابر است....اين بالاي سر مردم بين زمين و آسمان...طيران خواهد کرد. غرّش و نالة اين طياره مانند غرّش و نالة رعد است.»

4. از امام صادق – عليه السّلام- روايت شده که حضرتش فرمود: «در آخر الزمان سازها در معابر مسلمانان زده شود و کسي قدرت نهي آن نداشته باشد».[12]

5. کودتاي رضاخان.[13] شيخ طوسي در کتاب «غيبت» از محمّد بن حنفيه روايت کرده که گفت: از او (گويا مقصد پدرش اميرالمؤمنين- عليه السّلام- باشد) پرسيدم اين امر، کي واقع مي شود و چه وقت خواهد بود؟ حضرت سر خود را تکان داده، آن گاه فرمود: چگونه اين امر [به اين زودي ] واقع مي شود و حال آن که زمانه هنوز فشار و سختي خود را وارد نساخته و بر برادران من جفا ننموده است؟! چگونه ممکن است آن امر واقع شود و حال آن که هنوز آن سلطان، ظلم و ستم نکرده است؟! چگونه اين امر به وقوع مي پيوندد و حل آن که هنوز آن زنديق[14] از قزوين قيام نکرده که پردة ناموس مردم آنجا را بِدَرَد و سران آنها را تکفير کند و حصار آن را تغيير دهد و بهجت آن را از ميان برد؟! هرکس از آن زنديق فرار کند، او را به چنگ آورد و هرکس با او جنگ کند به قتل رساند. و هرکس از وي کناره گيري کند فقير شود و هرکس از او متابعت کند، کافر گردد تا آنجا که مردم دو دسته مي شوند: يک دسته براي از دست رفتن دين خود گريه مي کنند و دستة ديگر براي از دست رفتن دنياي خود مي گريند.[15]

6. در «غيبت نعماني» ابان بن تغلب روايت مي کند که امام صادق – عليه السّلام- فرمود:[16] «اِذَا ظَهَرَت رَايةُ الحَقِّ لَعَنَها اَهلُ الشَّرقِ وَ الغَربِ اَتَدرِي لِمَ ذلِکَ؟ قُلتُ: لا، قال: لِلَّذِي يلقَي النَّاسُ مِن اَهلِ بَيتِهِ قَبلَ خُرُوجِهِ» وقتي پرچم حق آشکار شد، مردم شرق و غرب آن را لعنت مي کنند. مي داني چرا؟ گفتم: نه. فرمود: براي ناراحتيهايي که مردم قبل از ظهور وي از سادات خاندان او مي بينند.

7. صعصعه بن صوحان از اميرالمؤمنين- عليه السّلام- سؤال کرد چه وقت دجّال خروج مي نمايد؟ حضرت فرمودند: «وقتي که مردم نماز را بميرانند و امانت را ضايع کنند و دروغ را حلال شمارند و ربا بخورند و رشوه بگيرند و بناهاي بلند بسازند. دين را به دنيا بفروشند و سفيهان را به کار گمارند و با زنها مشورت کنند و با خويشاوندان خود قطع رحم کنند. و از هواهاي نفساني متابعت کنند، خونريزي را سبک شمارند. حِلم و بردباري، ضعف شمرده شود. بيدادگري فخر به حساب آيد. امرا فاجر باشند و وزيرها ستمکار. معروفين ميان مردم خيانت گر و قاريان قرآن فاسقين گردند. شهادت ناحق، فجور و بهتان و گناه آشکار گردد. براي حرص دنيا صداهاي فاسقان تماماً بلند شود.»[17]

8. در «مجمع النورين» و «غيبت ابن عقده» از حضرت صادق – عليه السّلام- نقل شده که حضرتش فرمودند: «اختلاف دو صنف از عجم، در لفظ کلمة عدل است که در اين بين هزاران نفر کشته مي شوند و با آنها شيخ طبرسي مخالفت مي کند. و او به دار آويخته و کشته مي شود.» برخي گويند مقصود از «کلمة عدل»، مشروطيت و از «شيخ طبرسي»، شيخ فضل الله نوري[18] است که در سال 1329 قمري به دار آويخته شد.

9. در کتاب «ناسخ التواريخ»[19] آمده است: «پس از آن که عمربن خطّاب فارس را فتح کرد، ابوموسي اشعري- فاتح فارس- ميل داشت که براي فتح خراسان حرکت کند. عمر مشغول نوشتن نامه اي به ابوموسي شد، در حالي که حضرت علي - عليه السّلام- در آنجا حضور داشتند. حضرت علي- عليه السّلام- عمر را از فتح خراسان منع کرده و ترساندند و از طالقان تعريف کرده و فرمودند: خدا را در آنجا خزانه هايي است، نه از سيم و زر، بلکه از مردان دانشوري که خداوند را چنانکه بايد، بشناسند. و در آخر الزمان ملازم خدمت قائم آلم محمّد- عليه السّلام- باشند. امّا در آخر الزمان در شهر هرات ماران پرنده ببارند[20] و مردم آن بلد را عرضة دمار دارند (نابود سازند). امّا شهر ترمِد را بلاي طاعون فراگيرد و مردمش را نابود کند.[21]

در روايت ديگري آمده است [22]که: «سه هزارهزار (سه ميليون) نفر در چنين روزي بين مشرق و مغرب کشته مي شوند. بعضي بعضي را مي کشند. و در آن روز است تأويل اين آيه:

«فَمَا زَالَت تِلکَ دَعوَاهُم حَتَّي جَعَلنَاهُم حَصِيداً خَامِدِينَ»[23]

پيوسته کلمة «يا وَيلَنا»: اي واي برما، سخن ايشان بود تا آنها را درو شده و مردگان قرار داديم.

 

قرآن و پيشگويي ديگري از جهان

قرآن، اين کلام الهي پيشگويي هاي زيادي در مورد آيندة جهان دارد از جمله در آيه اي آمده است:

«فَهَل ينتَظِرُونَ إِلاَّ مِثلَ أَيامِ الَّذينَ خَلَوا مِن قَبلِهِم قُل فَانتَظِرُوا إِنِّي مَعَکُم مِنَ المُنتَظِرِينَ»[24]

آيا انتظار مي کشند مثل روزهاي گذشتة پيشين را؟ (يعني عذاب بنيان برافکن اقوام مثل عاد و ثمود) بگو: منتظر باشيد و من از منتظرانم.

اين آيه به گفتة بعضي از تفاسير بيانگر اين است که روزگاراني مثل ايام اقوام طاغي گذشته در انتظار دنياست و حاکي از بلاها يا جنگهاي عظيم جهاني است.

 

جنگ جهاني سوّم

واقعه آرماگدون (هِرمَجدُن) غرب و آمادگيهاي قبل از ظهور در غرب اين واژه يوناني (Armageddon ) به معناي نبرد نهايي حق و باطل در آخر الزمان و همچنين شهري در منطقه عمومي شام قديم (سوريه، اردن، لبنان، فلسطين و اسرائيل) است که بنا به مطالب باب شانزدهم يوحنّا در عهد جديد جنگي عظيم آنجا رخ مي دهد که مرحله حاضر از زندگي بشر در آن زمان پايان مي يابد.

در صحيحه ميسّر از امام باقر- عليه السّلام- نقل است که فرمود:

«اي ميسّر از اينجا تا قرقيسيا چقدر راه است؟ عرض کردم همين نزديکيها در ساحل فرات است. فرمود: «امّا در اين ناحيه واقعه اي اتّفاق خواهد افتاد که از زماني که خداوند آسمانها و زمين را آفريده بي سابقه بوده و تا بر پايي آسمانها مثل آن واقعه اتّفاق نخواهد افتاد...

سفره اي است که درندگان زمين و پرندگان آسمان از آن سير مي شوند.» [25]

 

[1]. کشکول شيخ بهايي (ره)

[2]. ابن خلدون و تعداد اندکي وجود آن حضرت را منکرند اَلنّادِرُ کَالمَعدُوم.

[3]. قصص: 24

[4]. انبياء: 83

[5]. نوح: 26 - 27

[6]. اعراف: 71

[7]. «عيون اخبار الرضا»، ر ک «بحار الانوار» : ج 52 ص122

[8]. «کمال الدين» : ج 1، ص 320، چاپ مکتبه الصّدوق؛ «بحار الانوار»: ج 52، ص122 از احتجاج شيخ طبرسي

[9]. «مهدي موعود» ص 845

[10]. «مهدي موعود» ص1119

[11]. کتاب « کرامات المهدي» چاپ جمکران

[12]. نقل از کتاب «اديان و مهدويت»

[13]. رضاشاه در سال 1299 هجري شمسي از قزوين قيام کرد.

[14]. زنديق کسي است که در ظاهر دين را قبول دارد و در باطن سرسخت ترين و مبارزترين انسان با دين است.

[15]. «مهدي موعود» ص 986 به نقل از «غيبت» شيخ طوسي آورده.

[16]. «مهدي موعود» ص 1129

[17]. «بحارالانوار» ج 52، ص193

[18]. محل ولادت شيخ فضل الله از قراء طبرس است و از آنجا که مشروطيت در مقابل استبداد مطرح بود. کلمة عدل اصطلاح جايگزين مشروطيت آورده شده.

[19]. ناسخ التواريخ: جلد3، قسمت خلفا، ص36

[20]. اشاره به موشک باران هرات است.

[21]. در تاييد همين علائم ظهور آيه ذيل است: وَ لايزالُ الَّذينَ کَفَرُوا تُصيبُهُم بِما صَنَعُوا قارِعَةٌ اَو تَحُلُّ قَريباً مِن دارِهِم حَتّي يأتِي وَعدُاللهِ اِنَّ اللهَ لايخلِفُ الميعادَ (سورة رعد، آيه 31) کساني که کافر شدند، پيوسته مي رسد ايشان را بوسيلة ساخته هايشان (از صنعت) سرکوب (کوبنده اي که امروزه به بمب اطلاق مي شود) که بر سرشان يا نزديک خانة ايشان (کنارشان) فرود مي آيد، تا وقتي که وعدة خدا برسد. (ظهور امام عصر- عليه السّلام- همانا خداوند وعده اش تخلف پذير است.

[22]. «بحارالانوار» ج 55، ص297

[23]. انبياء: 15

[24]. يونس: 102

[25]. «کافي» ج8، ص259، الغيبه باب 14، ص267، ج36، الغيبه ج63، ص278