فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه. 1

چكيده. 2

رهروان پيامبر اعظم (ص). 3

اقدامات فرهنگي دستگاه هاي فرهنگي.. 3

سال جديد فرصتي براي تجديد عهد با پيامبر اعظم«ص»3

وحدت ميان شيعه و سني.. 5

گفتگو با فرماندار مهاباد. 7

سيره وسيماي پيامبر اعظم (ص). 8

اخلاق و سيره پيامبـر اكرم (ص). 10

صفات و ويژگيهاى پيامبـر اكـرم (ص). 13

تلاش براى تحقق انسانيت... 15

اخلاق فرماندهى رسـول اكرم (ص). 15

نظافت... 17

آداب معاشرت... 18

بخشايـش و گذشت... 18

حريـم قانون.. 19

احتـرام به افكار عمـومـى.. 20

فهرست منابع. 25

 

مقدمه

امروز چشم‌ها از سراسر جهان به اسلام دوخته شده مي‌خواهند اسلام را از نو بشناسند حتي خود مسلمانان و اين به دلايل مختلفي است كه از جمله انقلاب اسلامي كشور ما و جنبش‌هاي اسلامي در نقاط مختلف ديگر جهان را مي‌توان نام برد كه افكار همه مخصوصاً نسل جوان را تشنه‌ي شناخت هرچه بيشتر اسلام ساخته است.

و براي شناخت اسلام هر كس مي‌داند نزديك‌ترين راه و مطمئن‌ترين وسيله غور و بررسي بيشتر در متن قرآن مجيد كتاب بزرگ آسماني ما است.

به تعبير ديگر هر كس به مقدار عمق فكر خويش و به اندازه‌ي فهم و آگاهي و شايستگي‌اش از قرآن استفاده مي‌كند بي‌آنكه عمق كرانه‌هاي آن بر كسي جز ائمه‌ي معصومي(ع) آشكار باشد ولي مسلماً هيچ‌كس از كنار چشمه‌ي قرآن محروم باز نمي‌گردد.

البته مفسران بزرگ و محققان عالي قدر اسلام از نخستين قرون اسلامي تاكنون تلاش‌ها و كوشش‌هاي بسيار ارزنده و شايان تقديري در اين زمينه كرده‌اند كه در پرتو آن به گوشه‌اي از شگفتي‌هاي اين كتاب بزرگ آسماني مي‌توان راه يافت. ولي اين نكته نيز قابل ملاحظه است كه با گذشت زمان مسائل تازه‌اي براي مردم حق طلب و حقيقت‌جو مطرح مي‌شود و سوالاتي از برخورد و تضاد مكتب‌ها و گاه از وسوسه‌هاي منافقان و مخالفان و زماني در چگونگي تطبيق تعليمات اين كتاب بزرگ و آسماني بر نيازهاي زمان پيش مي‌آيد كه بايد تفسيرهاي امروز پاسخ‌گوي آن‌ها باشد.

«و من الله توفيق»

 

 

چكيده

در ميهن ما درخت آموزش و پرورش از يك‌سو ريشه در تاريخ پرعظمت فرهنگ و تمدن اسلامي داشته و از سرچشمه‌ي زلال وحي الهي سيراب گرديده و از سوي ديگر بدست دانشمنداني كه در طول تاريخ مشعل‌داران فضيلت و دانش و روشني‌بخش راه انسان‌ها در ظلمت جهل و ناداني بوده‌اند آبياري شده است.

اينك نظام تعليم و تربيت ما بايد متكفل تربيت انسان‌هايي باشد كه از يك‌سو به زيور تعهد و تقوا و از سوي ديگر به زينت دانش و بينش آراسته باشند و مسلماً تربيت انسان‌هاي پرهيزگار قافله‌ي بشريت را به سوي كمال و فضيلت رهنمون مي‌كند كه اين كار تنها به دست معلمان متعهد، دلسوز، دانا و توانا ميسّر مي‌گردد.

شناخت هرچه بيشتر دنياي كودكاني كه آموزگاران رهبري آن را به عهده دارند بعد ديگر مطالعات همكاران را مشخص مي‌كند. آموزگاري كه صرفاً به اين قناعت كند كه مطالب درسي را به دانش‌آموزان انتقال دهد مسلماً از ديدگاه دانش‌آموزان داراي شخصيتي خشك و ناكامل خواهد بود. بديهي است كه براي چنين معلمي برخوردهاي فكري و علل بروز پديده‌هاي مثبت و منفي در رفتار دانش‌آموزان به صورت معما باقي مي‌ماند و او در چنين شرايطي نمي‌تواند از نظر روحي با دانش‌آموزان خود ارتباطي داشته باشد. بدين جهت است كه مطالعات اعتقادي و اجتماعي آموزگار به عنوان كسي كه با داشتن شغلي همانند انبيا رهبري فكري انسان‌ها را به عهده دارد و فرزندان جامعه را به عنوان امانت‌هاي الهي در اختيار دارد ضرورت پيدا مي‌كند.

 

رهروان پيامبر اعظم (ص)

«ما درس اخلاق پيغمبر، درس عزت پيامبر اعظم(ص)، درس علم آموزي و درس رحمت و كرامت و درس وحدتي را كه ايشان به ما داد و درس هاي زندگي ماست بايد در برنامه زندگي خودمان قرار بدهيم.» اين بخشي از پيام نوروزي مقام معظم رهبري است كه بر همين اساس سال 5831 را با نام مبارك پيامبر عظيم الشان اسلام حضرت محمد مصطفي «ص» مزين نمودند.

اما نكته حائز اهميت اين است كه مسئولين اعم از دولت و مجلس چه نقشي را در عملي كردن درس هاي پيامبر اعظم«ص» در زندگي فردي و اجتماعي مردم خواهند داشت و چگونه به ابعاد فرهنگي، اجتماعي و سياسي اين موضوع در سطح كشور و جهان اسلام توجه خواهند كرد.

اقدامات فرهنگي دستگاه هاي فرهنگي

در روزهاي نخست سال جديد وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي از تشكيل ستاد بزرگداشت سال پيامبر اعظم«ص» در كشور خبر داد و اعلام نمود كه اين ستاد با هدف شناسايي راه هاي ترويج فرهنگ نبوي، تقويت حضور معنوي پيامبر اكرم«ص» و اشاعه سيره نبوي در جامعه اسلامي ايران تشكيل مي شود و در ابعاد فرهنگي، هنري و مذهبي فعاليت خواهد كرد و در ارديبهشت ماه هم نمايشگاه بين المللي با عنوان پيامبر اعظم«ص» در كشور برپا مي شود.

در اولين جلسه كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي در سال جديد هم پيشنهاداتي جهت پيشبرد امور فرهنگي مرتبط با سال 5831 به نام پيامبر اعظم«ص» و ارتباط آن با مسايل فرهنگي داده شده كه اين پيشنهادات به كميته هاي كميسيون جهت بررسي ارجاع گرديده است.

سال جديد فرصتي براي تجديد عهد با پيامبر اعظم«ص»

دكتر حداد عادل رئيس مجلس شوراي اسلامي در روز سه شنبه 51 فروردين در اولين جلسه مجلس به نامگذاري سال جديد از سوي مقام معظم رهبري اشاره كرد و گفت: «ما اميدواريم ملت ايران و هم جهان اسلام در سال جديد با تكريم پيامبر گرامي «ايمان» و «وفاداري» خود را نسبت به آن وجود مقدس تحكيم كنند و به اثبات برسانند.»

وي با بيان اين كه پيامبر عظيم الشان اسلام تبلور عيني همه ارزش ها و اعتقادات و جهان بيني ما مسلمانان است، گفت: «نامگذاري اين سال به نام پيامبر اعظم«ص» فرصتي دست مي دهد تا ما با ارزش هاي الهي و اسلامي اسلام تجديد عهد كنيم و يك يادآوري گسترده صورت گيرد، اميدواريم علماً و عملا به ارزش هاي سفارش شده از سوي پيامبر عظيم الشان نزديك شويم و دستگاه هاي دولتي، مجلس، مسئولان و مردم اين نامگذاري را فرصت مغتنمي براي آشنايي بيشتر با اسلام كه در وجود پيامبر اسلام متجلي است بدانند.»

رئيس مجلس از نمايندگان هم خواست تا در مجلس تدبير كنند و حق اين نام مبارك را در سال جديد ادا نمايند.

وي در همين رابطه افزود: «از نمايندگان محترم مي خواهم تدبيري بينديشند تا اين كه اين نامگذاري صرفاً يك نام نباشد و سبب رشد و ارتقاء معنوي ما در سال 5831 شود و كميسيون فرهنگي مجلس با صرف وقت مناسب تصميماتي اتخاذ كند تا براي اداي حق پيامبر گرامي اسلام در سال 5831 از آنها بهره گرفت.»

در خبرهاي چند روز اخير نيز آمده بود كه مركز رسيدگي به امور مساجد هم با توجه به نامگذاري سال جديد از سوي رهبر معظم انقلاب به سال پيامبر اعظم«ص» در حال برنامه ريزي جهت تبيين شخصيت و سيره ايشان است و در اين ارتباط تاكنون دو جلسه با نمايندگان ائمه جماعات برگزار كرده و قرار است طي جلسات آينده برنامه مشخصي جهت اين امر تبيين و تدوين شود.

ابوالقاسم رئوفيان، دبيركل جامعه اسلامي فرهنگيان هم اعلام كرده كه تشكل متبوعش در جهت تبيين شخصيت پيامبر اعظم«ص» در حال برنامه ريزي است و سعي دارد مركزي را جهت اين امر تبيين و مشخص كند.

وي در همين رابطه مي گويد: «در كشور ما كمتر به حوزه نبوي پرداخته شده است، اما نامگذاري امسال به اين نام مبارك مي توان در جهت تببين شخصيت فرهنگي، سياسي و اخلاقي پيامبر اسلام«ص» قدم برداشت، در حال حاضر مشاهده مي كنيم كه اهانت هايي به پيامبر اعظم«ص» مي شود و حتي در كشورهاي غربي تلاش هايي در اين زمينه صورت مي گيرد، پس بجاست كه جهان اسلام، جهان شيعه و به ويژه ايرانيان در راستاي تبيين شخصيت پيامبر اعظم«ص» تلاش كنند.»

وحدت ميان شيعه و سني

در ادامه سفر به استان كردستان با دكتر محمدابراهيم زارعي مديركل سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان كردستان به گفت و گو پرداختم كه اظهارات ايشان درباره استقبال مردم اهل تسنن از نامگذاري سال پيامبر جالب و شنيدني است.

دكتر زارعي مي گويد: «برادران اهل تسنن از اين موضوع بسيار استقبال كردند، چون اين نامگذاري را باعث وحدت و برادري ميان خود و برادران اهل تشيع مي دانند و اين درايت مقام معظم رهبري در پيام نوروزي شور و شوقي را در مردم كردستان ايجاد كرد و در اكثر مهماني ها و ديد و بازديدها بحث سال پيامبر اعظم(ص) و سيره نبوي يكي از موضوعات داغ مردم بوده و حتي بسياري از افراد به تحليل وضعيت ساير كشورهاي اسلامي و لزوم گسترش اين نامگذاري به جهان اسلام مي پردازند و معتقدند كه جهان اسلام امروز بيش از هر زماني به وحدت و همبستگي نيازمند است، كه با محوريت سال پيامبر اكرم(ص) مي توان يك كشور ايده آل اسلامي با اقتدار كامل داشته باشيم.»

مديركل ميراث فرهنگي استان كردستان با اشاره به اهميت وحدت ميان مسلمين جهان مي گويد: «وجود وحدت، همبستگي و همدلي ميان تمامي مسلمين چه شيعه و چه سني از اهميت ويژه اي برخوردار است و اين نامگذاري به موقع و هوشمندانه رهبر معظم انقلاب آن هم در اين برهه حساس زماني بسيار حائز اهميت است؛ چون اگر دقت كرده باشيد دشمنان اسلام مي خواهند با ايجاد تفرقه و دودستگي ميان مسلمانان، آنها را از هم جدا كرده و به جان هم بيندازند، كه در اين زمينه نقش وحدت و لازمه وجودي آن تبلوري عيني پيدا مي كند.»

«محمد رئوف قادري» دبير يكي از دبيرستان هاي شهر سنندج در پاسخ به سؤالم درباره سال پيامبر اعظم(ص) مي گويد: «متأسفانه برخي از چهره هاي فريب خورده سياسي كه دل در گرو غرب دارند مدتي فضاي سياسي اين استان را متشنج كردند و با مطرح نمودن بحث هاي تفرقه آميز تحركات مخربي را در كردستان آغاز نمودند كه رهبر معظم انقلاب با اين نامگذاري حركتي بسيار هوشمندانه و مدبرانه انجام دادند و وحدت ميان برادران اهل تشيع و اهل تسنن را عينيت بخشيدند و به اظهارات بي پايه و اساس دشمنان خارجي و فريب خوردگان داخلي خط بطلان كشيدند؛ به نظر من نه تنها ايران بلكه كل جهان اسلام به اين وحدت و همدلي نيازمند است و بايد مسئولين با برنامه ريزي هاي مدون وخوب اين وحدت را در سطح جهان اسلام گسترش دهند، مثلاً در كشوري مثل عراق اتحاد ميان مسلمين يكي از رمزهاي مهم پيروزي آنهاست و اگر در اين زمينه شيعه و سني با هم متحد نباشند قطعاً استكبار جهاني و خوداشغالگران به عنوان مدعيان دفاع ازحقوق بشر از اين موضوع سوء استفاده خواهند كرد.»

اين معلم اهل سنت با درخواست از مسئولين مي گويد: «دولت كنوني بايد الگوهاي رفتاري پيامبر اسلام(ص) را سرلوحه كارها و فعاليت هاي خود قرار دهد و عدالت محوري كه سرچشمه آن از عدالت علوي و رفتار پيامبر اسلام(ص) است را در تمام نقاط كشور خصوصاً مناطق محروم و توسعه نيافته گسترش دهد و در تمام زمينه ها از الگوهاي آن پيامبر رحمت بهره مند شود.»

گفتگو با فرماندار مهاباد

شهرستان مهاباد از توابع استان آذربايجان غربي، يكي از شهرهاي زيبا و تاريخي كشورمان مي باشد كه اكثر قريب به اتفاق مردمان آنجا اهل تسنن هستند و در طول تاريخ انقلاب شكوهمند اسلامي مردم مهاباد با قامتي استوار در برابر دشمنان خارجي و تحركات معاندين نظام ايستاده اند.

به ديدار «سيدمعروف صمدي» فرماندار مهاباد مي روم تا ديدگاه اين مقام مسئول كه خودش هم اهل تسنن است درباره استقبال مردم از نامگذاري سال كنوني به نام پيامبر اعظم(ص) جويا شوم.

صمدي با اشاره به استقبال مردم مهاباد از اين اقدام مقام معظم رهبري مي گويد: «امروز اتحاد مسلمانان يكي از مسائل مهم دنياي اسلام است و دشمنان هم هميشه از اين مسئله سوء استفاده كرده و به تفرقه ميان مسلمانان دامن زده اند اما خوشبختانه هوشياري و بيداري به موقع رهبر معظم انقلاب بسيار ارزشمند است، اما نكته مهم اين است كه تمامي مسئولين دولتي بايد دست به دست هم دهند و تمام رهنمودها و سياست هاي راهبردي زندگي فردي و اجتماعي پيامبر اسلام(ص) را در بطن و متن زندگي مردم بگنجانند و فقط به شعارهاي كليشه اي بسنده نكنند، چون شعارگرايي بيش از حد به واگرايي و از هم گسيختگي دامن مي زند وموجب بدبيني مردم را فراهم مي كند و در اين زمانه بسيار حساس دشمنان در كمين يك لحظه غفلت ما هستند و در اين ميان رسانه هاي گروهي هم مي توانند نقش مهم و مؤثري را ايفا كنند و در نقد و بررسي ابعاد اجرايي سيره نبوي بازوي مستحكم مردم و مسئولين باشند، چرا كه در عملي كردن اهداف عاليه مدنظر پيامبر اسلام(ص) بايد همه ما نقش داشته باشيم و هر گونه قصور از جانب هر شخصي در اين زمينه گناهي نابخشوده خواهد بود.»

فرماندار مهاباد با اشاره به توطئه دشمنان اسلام براي هتك حرمت به پيامبر اكرم(ص) مي گويد: «در سال گذشته پس از هتك حرمت غربي ها به ساحت مقدس پيامبر اكرم(ص) علماي اهل تسنن در شهرستان مهاباد چندين بار در ميدان اصلي شهر به اتفاق تمامي مردم جمع شده و اين حركت شنيع دنياي استكبار را محكوم كردند و اينك اين اقدام مقام معظم رهبري در نامگذاري سال 1385 به نام پيامبر بزرگ اسلام(ص) بسيار پسنديده بود. اكثر مردم متدين شهرستان مهاباد از اين اقدام رهبري بسيار خوشحال شدند و اين حركت را پاسخي كوبنده، منطقي و بسيار به موقع به دشمنان تلقي مي كنند.»

فرماندار مهاباد در ادامه مي گويد: «اميدواريم دولت محترم هر چه سريعتر برنامه هاي عملي خود را براي تحقق واقعي سال پيامبر اسلام(ص) به مرحله اجرا بگذارد و با توجه به اينكه تمامي مردم مهاباد اهل تسنن هستند اقدامات علمي دولت در اين چنين مناطقي قطعاً نمود عيني بيشتري خواهد داشت و تحركات دشمنان كشور و ملت و مخالفين و معاندين جمهوري اسلامي را خنثي خواهد كرد.»

سيره وسيماي پيامبر اعظم (ص)

حضرت محمـد (ص) فرزند عبدالله بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف, در مكه به دنيا آمد. پيـش از ولادت, پدرش عبـدالله در گذشته بـود, محمد (ص) شـش سال داشت كه مـادرش آمنه را نيز از دست داد. او تـا هشت سـالگـى زيـر سـرپـرستـى جــدش عبـدالمطلب بـود و پـس از مـرگ جـدش در خـانه عمـويـش ابـوطـالب سكنـا گزيـد.

رفتار و كردار او در خانه ابوطالب,نظر همگان را به سوى خود جلب كرد و ديرى نگذشت كه مهرش در دلها جاى گرفت .

او برخلاف كودكان همسالش كه موهايى ژوليده و چشمانى آلوده داشتـند, مانـنـد بزرگسالان موهايش رامرتب مـى كــرد و ســر و صــورت خــود را تميز نگه مى داشت .

او بـه چيـزهـاى خـوراكـى هـرگـز حـريـص نبود, كودكان همسالـش , چنان كه رسـم اطفال است, با دستپاچگى و شتابزدگـى غذا مى خـوردند و گاهى لقمه از دست يكديگر مى ربـودند, ولـى او به غذاى اندك اكتفا و از حرص ورزى در غذا خـوددارى مى كرد.

در همه احـوال , متانت بيش از حد سـن و سال خويـش از خـود نشان مـى داد. بعضـى روزها هميـن كه از خـواب بر مى خاست , به سر چاه زمزم مى رفت و از آب آن جرعه اى چند مى نـوشيد و چـون به وقت چاشت به صرف غذاى دعوتـش مى نمـودند مى گفت : احساس گرسنگى نمى كنـم . او نه در كـودكـى و نه در بزرگسالـى , هيچ گاه از گرسنگـى و تشنگى سخـن به زبان نمىآورد. عموى مهربانـش ابوطالب او را هميشه در كنار بستر خـود مـى خـوابانيد . همـو گـويـد: مـن هـرگز كلمه اى دروغ از او نشنيـدم و كار ناشايسته و خنده بيجا از او نـديدم . او به بازيچه هاى كـودكان رغبت نمـى كرد و گوشه گيرى و تنهايى را دوست مى داشت و در همه حال متواضع بـود . آن حضرت در سيزده سالگى , ابوطالب را در سفر شام, همراهى كرد, در هميـن سفر بود كه شخصيت عظــمت , بزرگوارى و امانتـدارى خـود را نشان داد. بيست و پنج سال داشت كه با خـديجه دختـر خـويلـد ازواج كرد, محمـد (ص) در ميان مردم مكه به امانتـدارى و صداقت مشهور گشت تا آنجا كه همه, او را محمد امين مى خـواندند. در هميـن سـن و سال بـود كه با نصب حجرالاسـود و جلـوگيرى از فتنه و آشـوب قبايلـى, كاردانى و تدبير خويش را ثابت كرد و با شركت در انجمـن جـوانمردان مكه ( حلف الفضلول) انساندوستـى خـود را به اثبات رسانـد. پاكـى و درستكارى و پـرهيز از شرك و بت پرستى و بـى اعتنايى به مظاهر دنيـوى و انديشيدن در نظام آفرينـش , او را كاملا از ديگران متمايز ساخته بود.

آن حضـرت در چهل سالگى به پيامبرى برانگيخته شد و دعوتش تا سه سال مخفيانه بـود. پـس از اين مـدت, به حكـم آيه (( و انذر عشيرتك الاقربيـن ));يعنـى : ((خـويشاونـدان نزديك خـود را هشـدار ده)) , رسالت خـويـش را آشكار ساخت و از بستگان خـود آغاز كرد و سپـس دعوت به تـوحيد و پرهيز از شرك و بت پرستى را به گوش مردم رساند. از هميـن جا بود كه سران قريش, مخالفت با او را آغاز كردند و به آزار آن حضرت پـرداختنـد, حضـرت محمد(ص) در مـدت سيزده سال در مكه, با همه آزارها و شكنجه هاى سـرمايه داران مشـرك مكه و همـدستان آنان, مقاومت كـرد و از مواضع الهى خويـش هرگز عقب نشينى ننمود. پس از سيزده سال تبليغ در مكه, ناچار به هجرت شد. پـس از هجرت به مدينه زمينه نسبتا مناسبى براى تبليغ اسلام فراهـم شـد, هر چنـد كه در طـى ايـن ده سال نيز كفار, مشركان, منافقان و قبايل يهود, مزاحمتهاى بسيارى براى او ايجاد كردند. در سال دهـم هجرت, پس از انجام مراسـم حج و ترك مكه و ابلاغ امامت علـى بـن ابـى طالب (ع) در غدير خـم و اتمام رسالت بزرگ خـويـش, در بيست و هشت صفـر سـال يـازدهـم هجـرى رحلت فـرمود.