فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول

معرفی مدیر عامل و معاونین. 1

1- تاریخچه و اساسنامه شرکت آب و فاضلاب استان قم. 6

1-1- تاریخچه تصفیه آب. 7

1-2- آب و فاضلاب. 8

1-3- خصوصیات آب آشامیدنی. 8

1-4- ویژگی های فیزیکی آب اشامیدنی. 8

1-5- ویژگی های شیمیایی آب آشامیدنی. 9

1-6- ویژگی های بیولوژیکی آب آشامیدنی میکروارگانیسم های بیماریزا در آب. 9

1-7- خصوصیات آبهای سطحی. 9

1-8- خصوصیات آبهای زیرزمینی. 10

1-9- آبگیر(intake)11

1-10- آشغالگیر (screen)11

1-11- انواع آشغالگیر12

1-12- ته نشینی مقدماتی(Sedimentation)12

1-13- انعقاد و لخته سازی (Coagulation & Flocculation)13

1-14- انعقاد14

1-15- مواد شیمیایی. 18

1-16- منعقد کننده ها18

1-17- کمک منعقد کننده ها19

1-18-کنترل کننده PH و قلیائیت. 20

1-19- تعیین میزان تزریق. 21

1-20- آزمایش های انعقاد و پایش کدورت. 21

1-21- کاهش سختی آب (Softening of water)22

1-22- ته نشینی شیمیایی ( Chemical Precipitation)22

2- بیشتر سختی آب از نوع سختی موقت باشد.22

الف

 

 

1-23- فرایندهای سختی گیری. 23

1-24- تبادل کننده های یونی( Ion Exchanger)23

1-25- فیلتراسیون (Filtration)24

1-26- انواع فیلتر25

1-27- جذب (Absorption) )25

1-28- فلوئورزنی و فلوئورزدایی (Fluoridation & Defluoridation)26

1-29- تثبیت شیمیایی (Chemical Stabilization)27

1-30- تثبیت. 28

1-31- گندزدایی (Disinfection)28

 

فصل دوم

2- آزمایشات آب. 32

2-1- نمونه برداری جهت آزمایشات آب. 33

2-2- مقدار نمونه34

2-3- طرز نمونه برداری جهت آزمایش شیمیایی. 34

2-4- اندازه گیری بو ODOR. 36

2-5- خواص فیزیکی. 37

2-6- حرارت. 37

2-7- اندازه گیری قابلیت هدایت الکتریکی آب و رابطه آن با TDS. 38

2-8- عوامل مداخله کننده38

2-9- مواد شیمیایی مورد نیاز39

2-10- وسایل مورد نیاز40

2-11- اصول کار و اهداف آزمایش.. 40

2-12- تعیین ضریب تصحیح دستگاه40

2-13- نمونه های مورد آزمایش.. 41

2-14- روش کار41

2-15- روش محاسبه41

2-16- تعیین PHآب. 42

2-17- معرف یا اندیکاتورهای اسید و باز44

ب

 

 

2-18- طرز عمل. 45

2-19- تعیین باقیمانده تبخیر درحرارت 10547

2-20- اصول اندازه گیری. 47

2-21- وسایل کار47

2-22- روش کار47

2-23- محاسبه47

2-24- توجه48

2-25- تعیین اسیدیته آب. 49

2-26- اصول کار49

2-27- مواد و محلولهای مورد نیاز50

2-28- عوامل مداخله کننده51

2-29- روش کار51

2-30- محاسبه51

2-31- روش کار52

2-32- محاسبه53

2-33- قلیائیت. 53

2-34- معادله موازنه بارها54

2-35- معادله موازنه مواد54

2-36- محلولهای مورد نیاز56

2-38- روش کار56

2-39- محاسبه56

2-40- محاسبه حالات پنجگانه قلیایی. 57

2-41- تعیین سختی آب. 58

2-43- روش اندازه گیری سختی کل. 60

2-44-مواد لازم61

2-45- روش آزمایش وتعیین مقدار سختی کل. 62

2-46- تعیین سختی کلسیم ومنیزیم. 63

2-47- محلولهای لازم63

2-48- روش کار63

ج

 

 

2-49- محاسبه64

2-50- سدیم وپتاسیم. 64

2-51- اندازه گیری سدیم به روش فتومتری شعله65

2-52- وسایل ومحلولهای مورد نیاز66

2-53- روش کار66

2-54- پتاسیم. 66

2-55- اندازه گیری پتاسیم. 67

2-56- سولفات. 68

2-57- اساس آزمایش اندازه گیری مقدار سولفات در آب به روش توربیدیمتری. 69

2-58- دستگاههای مورد نیاز69

2-59- مواد مورد نیاز69

2-60- روش کار69

2-61- اندازه گیری یون کلرید70

2-62- اساس آزمایش.. 71

2-63- محلولهای مورد نیاز72

2-64- روش کار73

2-65- محاسبه73

2-66- اکسیژن محلول در آب. 74

2-67- اندازه گیری اکسیژن75

2-68- نمونه برداری. 75

2-69- روش اندازه گیری اکسیژن محلول76

2-70- روش وینکلرWinkler))76

2-71- محلولهای لازم77

2-72- روش آزمایش.. 78

2-73- محاسبه79

2-74- BOD (اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی)79

2-75- آزمایش BOD82

2-76- محلول های مورد نیاز83

2-77- روش کار85

د

 

 

2-78- محاسبه85

2-79- ) COD اکسیژن مورد نیاز شیمیایی )85

2-80- مواد ومحلول های مورد نیاز87

2-81- روش آزمایش سنجش COD به روش اسپکتروفتومتری 88

2-82- اندازه گیری فسفاتها در آب و پسابهای صنعتی. 88

2-83- محلول های مورد نیاز89

2-84- روش کار برای رسم منحنی استاندارد89

2-85- روش کار جهت نمونه مورد آزمایش.. 90

2-86- اندازه گیری ازت آلبومینوئیدی یا ازت آلی. 90

2-87- اصول کار91

2-88- دستگاههای مورد نیاز91

2-89- محلول های مورد نیاز91

2-90- روش کار92

2-91- A: اندازه گیری نیتروژن آمونیاکی. 93

2-92- :B اندازه گیری ازت آلی. 93

2-93- تعیین کلر باقیمانده به روش یدو متری....................................................................................................................................................................................................... 95

2-94- محلول های مورد نیاز96

2-95- روش کار97

2-96- محاسبه97

2-97- طرح های انجام شده به همراه تصاویر و توضیحات کامل. 98

2-98- پارامترهای فیزیکی. 98

2-99- کل باقیمانده جامدات محلول در 180 درجه سانتی گراد (TDS)100

2-100- پارامترهای شیمیایی. 100

2-101- مراحل انجام آزمون شیمیایی. 109

2-102- نکات. 110

2-103- فلوئور: شماره برنامه 190112

2-104- منگنز: شماره برنامه 290112

2-105- آمونیاک: شماره برنامه 380113

2-106- اندازه گیری سدیم. 113

هـ

 

 

2-107- اندازه گیری پتاسیم. 115

2-108- تیتراسیون116

2-109- آماده سازی نمونه116

2-110- تعیین مقدار117

2-111- محاسبات گزارش نویسی. 117

2-112- خلاصه گزارش نویسی(برگه اول)120

2-113- ارزیابی صحت مراحل انجام آزمون.................................................................................................................................................................................................... 122

2-114- اندازه گیری COD. 123

2-115- آماده سازی نمونه ها128

نتيجه گيري. 130

پيشنهادات 131

منابع و مراجع132

 

 

 

1- تاریخچه و اساسنامه شرکت آب و فاضلاب استان قم

ابتدا خلاصه ای در خصوص تاریخچه و اهداف و وظایف، سرمایه و ارکان شرکت آب فاضلاب استان قم که مطابق با اساسنامه این شرکت می باشد .

تاریخچه :

این شرکت به استناد ماده 1 قانون تشکیل شرکتهای آب و فاضلاب مصوب 11/10/69 تحت عنوان شرکت آب و فاضلاب استان قم (سهامی خاص ) تشکیل شد . (مدت شرکت از تاریخ تأسیس نا محدود است .)

قابل ذکر است تا قبل از تشکیل این شرکت مجموعه ای تحت عنوان سازمان آب قم که زیر مجموعه شهرداری قم به حساب می آمد فقط در حوزه تأمین و توزیع آب در شهر قم مشغول به خدمت رسانی بود . این سازمان بین سالهای 1330 تا 1340 ایجاد شده بود .

اهداف و وظایف :

موضوع و هدف شرکت ایجاد تأسیسات تقسیم و توزیع آب شهری و تأسیسات مرتبط با جمع آوری انتقال و تصفیه فاضلاب و همچنین بهره برداری از تأسیسات تأمین و توزیع آب شهری و تأسیسات مربوط به جمع آوری ، انتقال و تصفیه فاضلاب بشرح ذیل می باشد؛

الف: بهره برداری از تأسیسات مرتبط با تأمین و توزیع آب شهری بعد از آب گیر نظیر تصفیه خانه‌ها ، ایستگاههای پمپا‍‍‍ژ، خطوط انتقال ،منابع چاه ها، سیستم های کنترل و شبکه توزیع.

ب: بهره برداری از شبکه جمع آوری و انتقال فاضلاب، تصفیه خانه ها و ایستگاه های پمپاژ مربوطه.

ج: اجرای شبکه مربوط به توزیع آب شهری .

د: اجرای طرح های جمع آوری، انتقال و تصفیه فاضلاب

ه: سرمایه گذاری و مشارکت در مؤسسات و شرکتهایی که با اهداف و وظایف شرکت مرتبط باشد، (به منظور ارتقاء کیفی و کمی فعالیت های شرکت)

و: اجرای طرح های تأمین و انتقال آب.

ز: انجام امور تحقیقاتی ، آموزشی در راستای اهداف شرکت و هماهنگی با برنامه ریزی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور.

1-1- تاریخچه تصفیه آب

تصفیه آب برای بشردارای سابقه ای بسیار طولانی و قدیمی است. مورخین بر این عقیده اند که تاریخ تصفیه آب به حدود دو هزار سال پیش از میلاد مسیح میرسد. این مراحل تصفیه ای شامل جوشاندن و صاف کردن آب بوده است. وسایل اولیه تصفیه آب در منازل افراد مورد استفاد قرار می‌گرفت و تا حدود قرن اول میلادی هیچ نشانه ای دال بر وجود عملیات تصفیه ای بر روی آب مصرفی جامعه وجود نداشت. نکته ای که مسلم است این است که عملیات تصفیه آب در قرون وسطی دچار رکود گردید و مجددا ً در قرن هیجدهم مورد توجه قرار گرفت.

شهر پیزلی در اسکاتلند به عنوان اولین شهری که آب مصرفی آن مورد تصفیه قرار گرفت،شهرت دارد. سیستم تصفیۀ آب متشکل از عملیات ته نشین سازی بود که متعاقب آن فیلتراسیون انجام می‌شد. این سیستم تصفیه در سال 1804میلادی آغاز به کارکرد .به تدریج در اروپا این سیستم متداول گردید و تا پایان قرن نوزدهم بیشتر منابع عمدۀ آب شهری فیلتر می شد که این فیلتر ها از نوع ماسه ای کند بود.

توسعه عملیات تصفیۀ آب در امریکا پس از اروپا صورت گرفت. از اواسط قرن نوزدهم فیلتراسیون برای بهبود کیفیت ظاهری آب آشامیدنی مورد استفاده قرار گرفت .

یکی از مزایای شناخته نشدۀ آن عبارت بود از حذف میکروارگانیسم هایی که شامل عوامل بیماریزا نیز می شد و هم چنین موجب گواراترشدن آب می گردید.

در انتهای قرن،فیلتراسیون به عنوان عامل اصلی جلوگیری از بیماری هایی با منشاء آبی به حساب می آمدند.

پذیرش تئوری میکروبی دربارۀ انتقال بیماری ها منجر به انجام عملیات گندزدایی بر روی منابع آب مصرفی جامعه گردید.

اولین واحدی که به طور دائم آب را کلرینه میکرد،در سال 1902در بلژیک راه اندازی شد.

1-2- آب و فاضلاب

آب مورد نیاز به اندازه کافی و کیفیت مطلوب برای ادامه حیات بشری بسیار ضروری است. انسانها از همان ابتدا به اهمیت فراوان آب پی برده بودند و تمدنها پیرامون منابع آبی به وجود آمده اند که علاوه بر تامین نیازهای حیاتی قادر به رفع نیازهای کشاورزی و حمل و نقل بوده اند.

انسانهای اولیه از طریق حواس فیزیکی نظیر بینایی و چشایی و بویایی کیفیت آب را می سنجیدند.

1-3- خصوصیات آب آشامیدنی

شناسایی ویژگی هایی که در فرآیند تصفیه آب شرب ضروری به نظر می رسند و بایستی با استانداردهای موجود مطابقت داشته باشند عبارتند از:

1-4- ویژگی های فیزیکی آب اشامیدنی

الف) جامدات معلق

ب) کدورت

ج) رنگ

د) طعم و بو

و) دما

1-5- ویژگی های شیمیایی آب آشامیدنی

الف) کل جامدات محلول

ب) قلیائیت

ج) سختی

د) فلزات

و) مواد آلی

ه) مواد مغذی

1-6- ویژگی های بیولوژیکی آب آشامیدنی میکروارگانیسم های بیماریزا در آب

الف) باکتریها : 1.وبا 2.حصبه 3.اسهال خونی باسیلی

ب) ویروسها : 1.فلج اطفال 2.هپاتیت

ج) تک یاخته ها :1.آمیبیازیس 2.توکسوپلاسموزیس 3.ژیاردیازیس

د) کرم های انگلی :1.آسکاریس 2. کرم های قلابدار 3.تریکوسفال 4.اکسیور یا کرمک 5.همینولپیس نانا 6.تنیاساژیناتا 7.تنیااکینوکک 8.شیستوزوماهماتوبیوم

1-7- خصوصیات آبهای سطحی

٭phاین آبها در حدود 7- 8 می باشد.

٭ زلال هستند

٭ مواد آلی موجود در این آبها در نقاط مختلف فرق می کند

٭ معمولا ً آلوده به میکروارگانیسم ها هستند

٭ مقدار آمونیاک، فنل و نیترات این آبها ممکن است زیاد باشد

٭ ممکن است حاوی دترجنت،نفت،روغن و فلزات سنگین باشد

٭ معمولا ً آبهای سطحی ناشی از کشاورزی حاوی نیترات و فسفات هستند

1-8- خصوصیات آبهای زیرزمینی

٭ دی اکسید کربن ممکن است در این آبها زیاد باشد

٭ ph این آبها معمولا ًدر حدود 7/9- 6/9 است

٭ مواد معلق در این آبها بسیار کم است

٭ این آبها ممکن است دارای ذرات شن باشند

٭ معمولا ً مواد آلی در این آبها کم است

٭ این آبها حاوی آهن محلول و گاهی منگنز محلول هستند که در اثر اکسیداسیون ذرات زرد - قهوه ای در آنها ظاهر می شود

٭ معمولا ً این آبها حاوی املاح زیاد می باشند

٭ معمولا ً حاوی سختی می باشند (بیشتر سختی موقت)

٭ در آبهای شور غلظت یون کلر و سدیم بسیار زیاد است

1-9- آبگیر(intake)

جهت تصفیۀ آبهای سطحی معمولا ً در ابتدا آب را از طریق واحدی به نام آبگیر از منبع برداشت نموده و آن را به تصفیه خانه انتقال می دهند. آبگیر معمولا ً یک واحد ساختمانی یا یک ساختمان بتنی است که برای تامین آب آرام و عاری از مواد شناور با کیفیت بهتر از منبع آب استفاده می شود. آب فراهم شده از طریق آبگیر در مقایسه با منبع اصلی صافتر است و کیفیت بهتری دارد. به همین دلیل محل آبگیر باید در بالادست جریانهای آبی شهری باشد و هیچ گاه نباید در محل های با جریان گردابی سیلابی قرار گیرد. در محل آبگیر معمولا ً با استفاده از توریهایی عمل آشغالگیری انجام می‌شود و در مجموع تصفیۀ ساده فیزیکی انجام می پذیرد.

1-10- آشغالگیر (screen)

تصفیه خانۀ آب دارای واحدهای مختلفی جهت جداسازی جامدات معلق از آب است. انتخاب یک واحد خاص یا ترکیبی از فرآیندهای مختلف برای حذف جامدات معلق به ویژگی های جامدات، غلظت آنها و درجۀ تصفیۀ آب مورد نیاز بستگی دارد. به عنوان مثال جامدات خیلی بزرگ و سنگین می توانند با شبکه آشغالگیرهای میله ای یا توریهای ریز جداسازی شوند در جامدات معلق ریزتر و کلوئیدی با ته نشینی به کمک مواد شیمیایی و صاف کردن حذف می شوند.

اهداف آشغالگیرها به شرح زیر عبارتند از:

1- جداسازی و حذف مواد بزرگ حمل شده با آب خام که می توانند راندمان فرآیندهای بعدی تصفیه را تحت تاثیر فرار دهند و در عملکرد آنها مشکل ایجاد نمایند.

2. حفاظت از واحدهای بعدی تصفیه خانه در مقابل اشیای بزرگ که می توانند سبب انسداد و صدماتی در برخی تجهیزات شوند.

1-11- انواع آشغالگیر

آشغالگیرها را بر اساس فضای باز بین میله ها تقسیم بندی می نمایند به:

٭ آشغالگیر ریز(Fine Screening) کمتر از 10 میلی متر

٭ آشغالگیر متوسط (Medium Screening) بین 10-40 میلی متر

٭ آشغالگیر درشت (Coarse Screening) بیشتر از 40 میلی متر

آشغالگیرهای درشت تر در ابتدا و آشغالگیرهای ریزتر بعد از آنها قرار میگیرند.

سرعت عبور آب از آشغالگیرهای میله ای در شرایط عادی باید به حدی باشد که باعث چسباندن مواد به آشغالگیرها شود بدون آنکه افت فشار زیاد ایجاد کند و یا سبب انسداد فضای خالی بین میله‌ها شود، تا جریان به آسانی از آن عبور کند. معمولا ًسرعت قابل قبول بین میله های آشغالگیر در جریان متوسط حدود 0/6-1 متر بر ثانیه و برای جریان حداکثر 1/2-1/4 متر بر ثانیه در نظر گرفته می شود. درجه انسداد و گرفتگی در آشغالگیرها به کیفیت آب و روش پاکسازی آشغالگیر بستگی دارد. روشهای پاکسازی عبارتند از:

الف) آشغالگیرهای میله ای با پاکسازی دستی

ب) آشغالگیرهای میله ای با پاکسازی اتوماتیک

1-12- ته نشینی مقدماتی(Sedimentation)

ته نشینی موجب جداسازی فیزیکی مواد جامد از آب می شود. در عمل ته نشینی کلیه موادی که دانسیته آنها بیش از آب است به طریق ثقلی جداسازی می شوند. به عبارت دیگر در این مرحله ذرات مجزا ته نشین می شوند. ذرات مجزا به ذراتی گفته می شود که اندازه، شکل و وزن مخصوص آنها با زمان تغییر نمی کند. مانند سنگ ریزه، شن، ماسه و سایر مواد ریگ دار آب خام.

زمان ماند (Detention Time) (مدت زمان توقف آب در استخر) در این استخرها بین 1/5 تا 4 ساعت متغیر است.

عمق این استخرها معمولاً بین 3تا5 متر و نسبت طول به عرض بین 3 تا 6 متغیر است.

سرعت ته نشینی مواد به عوامل مختلفی مانند وزن مخصوص، قطر ذرات(قطر دو برابر شود سرعت چهار برابر می شود، قطر نصف شود سرعت یک چهارم می شود) و درجه حرارت آب بستگی دارد. (درجه حرارت بالا به علت دارا بودن ویسکوزیته کمتر در مراحل انعقاد- ته نشینی و صاف کردن سریعتر عمل تصفیه را انجام می دهد). هم چنین ترتیب قرار گرفتن حوضهای ته نشینی به صورت سری (پشت سر هم) در ته نشین کردن مواد قابل ته نشینی موجود در آب نقش مؤثری خواهد داشت.

1-13- انعقاد و لخته سازی(Coagulation & Flocculation)

یکی از ناخالصی های مهمی که در آبهای سطحی وجود دارد و باید نسبت به حذف آن اقدام نمود، مواد کلوئیدی است. این مواد باید به طریقه مناسب حذف شوند تا آب زلال و با کدورت پایین مطابق استانداردها تحویل مصرف کننده گردد. روش متداول حذف کدورت، رسوب دهی شیمیایی کلوئیدی با استفاده از مواد منعقد کننده است.

به دیگر سخن ذرات لخته شونده در سوسپانسیونهای رقیق که خواص سطحی شان به گونه ای است که به محض تماس با سایر ذرات به آنها می چسبند و یا در هم ادغام شده تشکیل ذرات بزرگتر را می دهند و در نتیجه اندازه، شکل و احتمالاً وزن مخصوص شان پس از برخورد تغییر می یابد را نمی توان مانند ذرات مجزا ته نشین کرد، لذا مواد منعقد کننده را به مقادیر لازم و کافی به آب اضافه می کنند تا ذرات کوچک، سبک و غیر قابل ته نشین ، به ذرات بزرگتر و سنگین تر تبدیل شده و به آسانی ته نشین شوند.

مواد غیر قابل ته نشینی آب به دو دلیل در برابر ته نشینی مقاومت می نمایند:

الف) اندازه ذرات

ب) نیروی طبیعی میان ذرات

1-14- انعقاد

ذراتی مانند گل و لای، میکروبها، ذرات مسبب رنگ و ویروسها به صورت کلوئیدی در آب وجود دارند. کلوئیدها در مدت زمان معقول و مناسبی ته نشین نمی گردند. مواد کلوئیدی را نمی‌توان با چشم غیر مسلح دید ولی مجموع اثرات آنها اغلب به صورت رنگ یا کدورت در آب ظاهر می شوند. ذرات کلوئیدی بقدر کافی کوچک هستند تا از مراحل بعدی تصفیه عبور نمایند، مگر اینکه بوسیلۀ روش انعقاد و لخته سازی از آب جدا شوند.

(Zeta Potential ) معمولاً ذرات کلوئیدی دارای بار الکتریکی منفی بوده و یکدیگر را دفع می نمایند. در تصفیۀ آب به این نیروی الکتریکی دافع پتانسیل زتا می گویند. این نیروی طبیعی کافی برای جدا نگه داشتن ذرات کلوئیدی از یکدیگر است و آنها را به صورت معلق در آب نگه می دارد.

نیروی واندر والز.(Vander Waals) میان تمام ذرات موجود در طبیعت وجود داشته و دو ذره را به طرف یکدیگر می کشاند این نیروی جاذب عکس پتانسیل زتا عمل می کند و تا زمانی که پتانسیل زتا از نیروی واندر والز بزرگتر است ذرات به صورت معلق در آب باقی خواهند ماند.

فرآیند انعقاد و لخته سازی، نیروی میان ذرات غیر قابل ته نشینی را خنثی می کند و یا کاهش می‌دهد تا نیروی واندر والز ذرات را به طرف یکدیگر بکشد و تشکیل گروه های کوچک ذرات را بدهد. این گروه های کوچک ذرات در اثر تکان دادن ملایم عمل انعقاد و لخته سازی ذرات به یکدیگر چسبیده و گروه های بزرگتر ذرات ژلاتینی شکل و نسبتاً سنگین را تشکیل می دهند که به آسانی ته نشین می شوند.

به طور کلی می توان گفت مکانیسم تجمع ذرات کلوئیدی شامل مراحل زیر است:

1- تقلیل نیروی دافعه و ناپایدار سازی

2- حرکت ذرات ناپایدار و برخورد آنها با هم

در واحدهای تصفیۀ آب عمل انعقاد شیمیایی معمولا ًدر اثر افزایش نمکهای فلزی سه ظرفیتی نظیر سولفات آلومینیوم یا کلرید فریک انجام می پذیرد. مکانیسم دقیقی که در اثر آن انعقاد انجام می گیرد کاملا ً قابل شناسایی نیست، اما چنین تصور می شود که مکانیسم های اتفاقی به شرح ذیل عبارتند از:

1- فشردگی لایه یونی

2- جذب سطحی و خنثی شدن بار

3- انعقاد جاروبی

4- پل زنی بین ذره ای

علاوه بر نیروهای جذب سطحی ،بار الکتریکی نیز ممکن است به فرآیند انعقاد کمک کنند. مواد منعقد کننده بار الکتریکی مثبت دارند که بار منفی ذرات معلق در آب را خنثی کرده و رسوب می‌دهند.

منعقد کننده های کمکی موادی شیمیایی هستند که همراه با منعقد کننده اصلی برای تشکیل ذرات محکم تر، با دوام تر، قابل ته نشین تر، جلوگیری از کاهش حرارت(عمل انعقاد را کند می نماید) و کاهش مقدار مادۀ منعقد کننده مصرفی به آب اضافه می گردد. یکی دیگر از دلایل مهم مصرف منعقد کننده های کمکی، کاهش مقدار سولفات آلومینیوم است که نهایتا ً مقدار لجن تولیدی را کاهش می دهد. چون خشک کردن و دفع لجن سولفات آلومینیوم خیلی مشکل است، از اینرو مصرف کمک منعقد کننده های کمکی مشکلات حمل و نقل ودفع لجن را به طور قابل توجهی کاهش می دهند.

کمک منعقد کننده های کمکی اصلی به شرح ذیل عبارتند از:

الف) سیلیس فعال

ب) عوامل وزنی و جاذب

ج) پلی الکترولیت

در قسمت بعدی به طور کامل راجع به کمک منعقد کننده ها بحث خواهد شد.

PH بر کارائی یک منعقد کننده تاثیر گذار است. عوامل مختلف فیزیکی و شیمیایی مانند شرایط مخلوط کردن،قلیائیت، کدورت و درجه حرارت، اما بسیاری از عوامل ناشناخته وجود دارند که بر فرآیند انعقاد و لخته سازی موثر هستد، از این رو نوع و مقدار مادۀ منعقد کننده برای هر آب خام بوسیلۀ آزمایش جار (jar test) تعیین می گردد.

بعد از تعیین نوع و مقدار ماده منعقد کننده بایستی آنرا به آب افزود، این فرآیند شامل واحدهای مختلف به ترتیب زیر است:

مراحل انعقاد شامل:

الف) اختلاط سریع (Rapid mixing)

ب) انعقاد (Coagulation)

ج) لخته سازی (Flocculation)

د) ته نشینی (Sedimentation)

هدف از اختلاط سریع پخش فوری مواد منعقد کننده و کمک منعقد کنندۀ مصرفی در کل آب ورودی به این مرحله است. میزان دُز مواد منعقد کننده و کمک منعقد کننده که توسط آزمایش جار مشخص گردیده به آب تزریق می گردد و باید بطور یکنواخت با آب مخلوط شود. به همین دلیل هم زدن آب باید شدید باشد و تزریق مادۀ شیمیایی باید در متلاطم ترین منطقه صورت پذیرد. عمل اختلاط باید سریع انجام شود، زیرا هیدرولیز ماده منعقد کننده غالبا ً فوری رخ می دهد (زمان متداول برای اختلاط 30 ثانیه پیشنهاد می شود) و ناپایدار شدن کلوئیدها نیز در زمان بسیار کمی حاصل می‌شود.