فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه 1

سيستم سوخت رساني بنزيني 2

علائم سوختگي واشر سر سيلندر 3

سيستم برق اتومبيل 6

سيستم جرقه و الكتريكي 15

قسمتهاي كويل 16

سيستم خنك كننده و روغنكاري 25

سيستم ترمز - فرمان تعليق 30

سيستم فرمان 33

بسمه تعالي

علم مكانيك عملي كه درباره نيروها و حركت جسم (چه در حال حركت يا سكون) بحث مي كند و امروز تمام دستگاه و ماشينها وسايل موتوري و غير موتوري همه از علم مكانيك تبعيت مي كنند . در اين رشته كساني مي توانند مدارج عالي را كسب نمايند كه دروس رياضي قوي داشته باشند و مكانيك شامل گردشي هاي مختلف بوده كه رشته مكانيگ گرايش ماشين آلات رشته جديدي است كه تازه در كشور تدريس مي گردد و شايد تا حدي در كشور ناشناخته باشد ولي با حضور استادان عزيز و تكنسين هاي محترم اين رشته روز به روز بر پيشرفقت آن افزوده شده و براي دانشجويان و كساني كه مي خواهند در اين رشته تجربيات كافي را كسب نمايند شناخته تر خواهد شد هر چند با تازه آمدن اين رشته در واحد هاي دانشگاهي اين كشور امكانات , حتي اوليه در كارگاه هاي مربوطه به دروس اختصاصي اين رشته مهيا نيست و كارگاههاي دروس اصلي اين رشته به علت نبودن لوازم و قطعات مورد نظر تشكيل نمي گردد . ولي باز هم اميدواريم كه با فعاليت مسئولين مربوطه اين معضل دانشجويان اين رشته تا حدودي حل گردد.

سيستم سوخت رساني بنزيني

سر سيلندر : در روي سر سيلندر بسته شده و داراي محفظه احتراق است . و جنس آن از آلومينيوم مي باشد .

سيلندر : بزرگترين قطعه موتور است كه در آن سوراخهايي براي عبور پيستون و روغن و آب و… وجود داردد . سامل قطعاتي مانند : 1-بوش سيلندر 2- پيستون 3- شاتون4- رينگ كمپرسي و رينگ روغني ,گژن پين , ميل لنگ ,ميل سوپاپ, ياتاقانهاي ثابت و متحرك , اويل پمپ ,پمپ بنزين , دلكو ,واتر پمپ , فيلتر روغن در سيلندر قرار دارد و يا بسته مي شوند .

علت تركيدن سر سيلندر و سيلندر : 1- يخ زدن آب موتور 2- گرماي بيش از حد موتور 3- بيش از حد سفت كردن پيچهاي سر سيلندر

كارتر : در پايين سيلندر بسته و مخزن روغن است .

واشر سرسيلندر : بين سيلندر قرار مي گيرد و وظيفه آن آبندي كردن بين سرسيلندر و سيلندر وجلوگيري از خارج شدن كمپرس و قاطي شدن آب و روغن مي باشد و علت سوختن آن 1-جوش آمدن و يا داغ كردن موتور 2- تاب برداشتن سيلندر 3- شل بودن پيچهاي سر سيلندر 4- تركيدگي سر سيلندر.

علائم سوختگي واشر سر سيلندر : 1- خارج شدن دود سفيد و آب از اگزوز 2- كم شدن آب رادياتور 3- گرم و بد كار كردن موتور 4- كاهش قدرت موتور 5- شيري رنگ كردن روغن 6-ظاهر شدن حباب در روي آب رادياتور (با گاز دادن موتور )

علائم تاب برداشتن سر سيلندر :سوختن پي در پي واشر سر سيلندر –دليل نفوذ آب به داخل اطاق احتراق :

1-سوختن واشر سر سيلندر 2-شل بودن پيچهاي سر سيلندر 3- ترك برداشتن سرسيلندر

پيستون : كارش به وجود آوردن كمپرس در موتور مي باشد ساختمان پيستون : استوانه اي است كه در قسمت بالا و پايين باز است و رينگ هاي كمپرسي و روغني روي آن قرار دارد . علت گريپاژ نمودن پيستون در سيلندر 1- جوش آمدن موتور و گرماي بيش از حد موتور 2- نداشتن روغن يا نرسيدن روغن :انواع رينگ : رينگ كمپرسي – رينگ روغنيرينگ كمپرسي به منظور آب بندي بين سيلندر و پيستون در شيار پيستون نصب مي شود و پس از خروج كمپرسي اطاق احتراق به داخل كارتر جلوگيري مي كند .

رينگ روغني به منظور پاك كردن روغن بدنه سيلدر و برگشت آن بداخل كارتر و جلوگيري از رفتن روغن به اطاق انفجار

تفاوت رينگ روغني و كمپرسي : رينگ كمپرسي در بالاي پيستون و رينگ روغني در پايين رينگ كمپرسي است هم چنين رينگ روغني داراي سوراخ مي باشد .

توجه : اگر رينگ كمپرسي خورده و يا بشكند كمپرسي از بالاي پيستون رد مي شود و موتور قدرت كافي را نخواهد داشت .

علائم خورده ويا شكسته شدن رينگ : از اگزوز دود سياه مايل به آبي بيرون آمده و موتور قدرت كافي را نخواهد داشت .

دلايل كمپرس در قسمتهاي موتور

1-دليل كاهش كمپرس موتور : 1- فيلر نبودن سوپاپها 2-آب بندي نبودن كيت يا لبه سوپاپ 3-سوختن سوپاپاها 4-سوختن واشر سرسيلندر 5-شلبودن پيچهاي سر سيلندر 6- تركيدگي سر سيلندر

2-دليل كمپرس به داخل كارتر : 1-خورده شدن ؤچسبيدگي ؤشكستن رينگ 2-مقابل هم بودن چاك رينگها 3-گشاد شدن سيلندر 4-ترك برداشتن پيستون

3-دليل كمپرسي در رادياتور :1-سوختن واشر سر سيلندر 2-ترك برداشتن سر سيلندر

شاتون : در بالا به وسيله گژن پين و در پايين به ميل لنگ بسته مي شود و شامل 1-سر شاتون كه به گژن پين وصل است 2-بدنه شاتون 3-انتهاي شاتون كه به ياطاقان متحرك ميل لنگ بسته مي شود .

گژن پين : لوله اي (توخالي)است كه پيستون را به شاتون وصل مي كند و جهت جلو گيري از بيرون آمدن گژن پين دو طرف آن خار فنري وجود دارد و تشخيص خرابي آن در موقعي كه موتور سرد است صداي گژن پين به خوبي به خوبي شنيده مي شود ولي در موقعي كه موتور گرم است صداي گژن پين كمتر شنيده مي شود .

ميل لنگ :حركت خطي شاتون را به حركت دروني تبديل نموده و به وسيله زنجير (و يا در گير شدن با دنده يا بسته مخصوص) ميل سوپاپ نيز به حركت در مي آورد و هم چنين به وسيله تسمه پروانه واتر پمپ و دينام و پروانه ,را مي گرداند و فلايويل كه انتهاي ميل لنگ بسته مي شود قدرت را به كلاج منتقل مي كند .

ساختمان ميل لنگ : به طوري كلي ساختمان ميل لنگ از قسمتهاي زير تشكيل شده است .

1-پولي سر ميل لنگ كه براي عبور تسمه پروانه است 2-چرخ دنده سر ميل لنگ كه باعث گردش ميل سوپاپ مي شود 3- محور ثابت و متحرك به بدنه سيلندر (ياطاقان ثابت )و محور متحرك به دسته پيستون بسته مي شود 4- لنگهاي تعادل 5- مجراي عبور روغن 6-فلانچ اتصال فلايويل

سيستم برق اتومبيل

شامل : باطري –كوئل- دلكو-شمع

باطري منبع ذخيره برق بوده كه برق مصرفي مورد لزوم اتومبيل را تامين نمايد .

باطري از تعدادي خانه تشكيل شده است در داخل اين خانه صفحات مثبت و منفي براي تبادل جريان الكتريسته قرار داده شده است عايق ديگري كه مابين آن دو كار گذاشته شده است مجزاي باشند .

هر باطري شامل دو قسطب مي باشد كه صفحات مثبت در داخل باطري به همديگر متصل شده تشكيل قطب مثبت وصفحات منفي نيز به همديگر وصل شده قطب منفي را تشكيل مي دهند در داخل باطري مابين صفحات از محلول اسيد سولفوريك و آب مقطر براي انجام اعمال شيميايي استفاده شده است كه اصطلاحاً الكتروليت نيز ناميده مي شود در اتومبيل براي جلوگيري از شلوغي سيم پيچي و بخاطر مقرون به صرفه بودن قطب منفي باطري را به بدنه اتومبيل اتصال داده و چون اكثر قطعات تشكيل دهند بدنه اتومبيل فلزي مي باشد لذا هادي جريان نيز هستند پس تمام قسمت بدنه اتومبيل منفي خواهد بود .براي سوزاندن مخلوط هوا و بنزين متراكم در محفظه سيلندر احتياج به يك نيروي الكتريكي قوي مي باشد و برق باطري امكان ارائه اين ايرو را ندارد لذا با دستگاهي بنام كوئل ولتاژ دوازه ولت باطري را تقويت مي كنند تا جرقه لازم براي روشن شدن موتور را توليد نمايد .

كوئل دستگاه ست كه برق باطري اتومبيل را از نظر ولتاژ زياد مي كند يعني برق دوازده ولت باطري را كه براي توليد جرقه در الكترود شمعها كافي نيست در حدود هزار برابر تقويت مي نمايد .

كوئل بر دو نوع : كويل خشك و كويل روغني در داخل كوئل هاي خشك قير فشرده شده و در داخل كوئل هاي روغني روغن مي ريزند ولي امروزه بيشتر از كوئل هاي روغني استفاده مي شود چون روغن كوئل از گرم شدن و سوختن آن جلوگيري مي كند .

كوئل تشكيل شده است از يك پوسته فلز كه درپوش بالايي آن از كائوچو شاخته شده است كه نسبت به پوسته عايق مي باشد و محل اتصال دو فيش كناري در برج وسط كويل مشخص شده است .

محل بستن دو رشته سيم در ظرفيت درپوش به نامهاي قطب مثبت و قطب منفي ومحل مركزي سيم در وسط براي خروج برق تقويت شده در نظر گرفته شده است كه به برج مويل معروف است . از طريق همين محل برق تقويت شده به وسيله يك رشته كابل قوي به دستگاه دلكو و از دلكو به سر شمعها مي رسد .

در داخل كوئل يك ميله يا هسته مركزي وجود دارد كه هسته مركز از تعداد ورقه هاي نازك آهن با لايه هاي عايق شده بر روي هم درست شده است . به دور اين ميله دو نوع سيم پيچيده شده به نام سيم پيچ اوليه و سيم پيچ ثانويه سيم پيچ اوليه با ضخامت زياد و طول كم به دور اين ميله پيچيده شده است . كه يك سر آن به محل قطب مثبت درب كوئل وصل شده است يعني قطب منفي و قطب مثبت آن به وسيله همين سيم پيچ از داخل له همديگر اتصال داده شده است و برق مثبت باطري وق قطب مثبت كوئل وصل به وسيله سيم ديگر هم برق از قطب منفي كويل خارج و در دلكو به فيوز و پلاتين وصل مي شود . سيم پيچ ثانويه با ضخامت كم و طول زياد به دور اين ميله به طوري كه نسبت به سيم پيچ اوليه كانلاً عايق مي شوند .حدود هزاران دور بستگي به ولتاژ مورد نياز پيچيده شده است . كه يك سر اين سيم پيچ در قسمت داخل كوئل نزديك به قسمت خروجي قطب منفي به سيم پيچ اوليه اتصال داده شده و سر ديگر آن به سر ميله مركز ي يعني به برج كوئل وصل مي شود .

در داخل كويل از القاء جريان برق به وسيله قطع خطوط قواي ميدان مغناطيسي توسط قطع و وصل پلاتين حاصل از عبور جريان برق از سيم پيچ اوليه به سيم پيچ ثانويه استفاده مي شود , چون كويل قادر به قطع و وصل جريان نيست .لذا از پلاتين استفاده مي شود كه جريان DC باطري را به AC تبديل مي كند در سيستم جرقه جهت سيم كشي مدار قطب منفي توسط كابل به بدنه متصل شده و قطب مثبت به اتوماتيك استارت و از اتوماتيك استارت به آمپر و از آمپر به سوئيچ از سوئيچ به مثبت كويل و از منفي كويل به وسيله سيم ديگري جهت قطع و وصل جريان به پلاتين و خازن بسته مي شود و يك سيم از سوئيچ به اتوماتيك استارت وصل شده و مدار ثانويه جهت ايجاد جرقه در شمع توسط يك واير از كويل به درب دلكو يعني به فنر و زغال و چكش برق رسيده و توسط چكش برق بر ترمينالهاي درب دلكو و از آن جا توسط واير به شمعها مي رسد تا موتور روشن شود .

در دلكوهاي پلاتين دار قطع و وصل مدار اوليه كويل توسط پلاتين صورت مي گيرد كه پلاتين مانند يك كليد عمل مي كند ولي در سيستم دلكوهاي مغناطيسي كليد يا پلاتين به كار گرفته نشده است . يعني بدون پلاتين مي باشد و به جاي پلاتين از ترانزيستور استفاده شده است .

در روي دلكو ترمينالهايي وجود دارند كه ترمينال وسطي آن براي ورود برق كويل به دلكو بوده و بقيه ترمينالها محل خروج برق به سر شمعها بستگي به تعداد سيلندر موتور در اتومبيلها متناوب مي باشند يعني مورتور چهار سيلندر داراي چهار ترمينال و شش سيلندر داراي شش ترمينال براي هدايت برق توسط واير ها مي باشد در محل ترمينالها پينهاي كوچكي از جنس فلز كه هادي برق هستند تعبيه شده و به نحوي در درب دلكو قرار گرفته اند كه نسبت به اطراف عايق و فقط در محل اتصال واير ها برق را به سر شمعها هدايت مي كنند . ورابط بين ترمينال وسطي درب دلكو با ترمينال واير هاي شمع زغال و فنر و چكش برق مي باشد .