فهرست مطالب

عنوان صفحه

تاريخچه 1

ماسه قالبگيري 3

منشاء پيدايش ماسه در طبيعت 5

هوازدگي 7

عوامل موثر در هوازدگي 11

انواع ماسه هاي طبيعي 13

آماده سازي ماسه 14

خواص فيزيكي ماسه قالبگيري 17

قالبگيري قطعات آلومينيومي (دو درجه اي) 27

ذوب ريزي 31

انواع بوته 32

مذاب مصرفي 36

قسمتهاي مختلف كوره زميني 36

انواع مدل 37

چدن ريزي 38

افزودن منيزيم به مذاب 40

قالبگيري قطعات سنگين 44

قالبگيري قطعات سبك 45

ذوب 47

انواع سلاكس 47

مخلوط كن ماسه CO2 48

تاثير سرعت سرد كردن بر روي اعوجاج 54

نتايج 50

اهميت سرعت هاي سرد كردن بر چقرمگي فولادهاي كار گرم 54

تاثير سرعت سرد كردن به چفرمگي قالب 55

بهداشت و ايمني در واحدهاي ريخته گري 57

كلياتي راجع به مواد منتشره 57

نوع سوخت مورد استفاده 59

تنظيم مشعل 59

روشهاي تهويه براي كوره هاي شعله اي 60

مواد منتشره از كوره هاي ذوب در فرايند توليد فلزات غير آهني 61

برنج ، برنز و ساير آلياژهاي مس 61

آلياژ آلومينيوم و منيزيم 64

 

 

 

تاريخچه :

اين شركت ريخته گري در سال 1368 آغاز به كار كرده است . از همان ابتدا كار خود را با ذوب آلومينيوم توسط يك كوره زميني شروع كرده و درصدد بود تا بتواند محصولات توليدي خود را هر چه بيشتر توسعه داده و در زمره شركت هاي ريخته گري مطرح ايران قرار دهد اين شركت با توليد قطعات ريختگري سبك وزن آلومينيومي كار صنعتي خود را شروع كرد و هم اكنون علاوه بر ذوب آلومينيوم ،چدن داكتيل يا SG نيز توسط كوره هاي دوار ذوب كرده و قطعات مختلف صنعتي را توليد و به بازار عرضه مي كند. امروزه ذوب چدن بسيار زياد در صنعت مطرح است و روز به روز قطعات مختلف را با آلياژهاي متفاوت چدن ريخته گري شده و عرضه مي شوند.

1-اره چدني – لوله هاي چدني (در سايزهاي مختلف )– دريچه فاضلاب(در سايزهاي مختلف) – پمپ – واترپمپ – رنده – مني فولد – اگزوز – سر سيلندر- قطعات سايپا ديزل-

تجهيزات شركت :

1- 2 عدد كوره زميني

2- تعداد 7 عدد كوره دوار

3- جرثقيل ذوب ريزي

4- بوته هاي مختلف با ظرفيت ههاي متفاوت

5- دستگاه مخلوط كن ماسه Co ₂

6- دستگاه آلات تراشكاري

7- ريل مخصوص بوته

8- دستگاه شات بلاست

محصولات شركت

1- لوله هاي چدني شامل زانويي –سه راهي و ….

2- اره هاي چدني

3- دريچه هاي فاضلاب

4- پمپ

5- واتر پمپ

6- رنده

7- مني فولد

8- اگزوز

9- سر سيلند

10- قطعات مختلف سايپا ديزل

11- كلاهك چراغ

12- پايه صندلي

13- پوسته گيربكس شيرهاي گاز با اينچ بالا

اين كارخانه داراي قسمتهاي زير مي باشد :

1- محل توليد قطعات ،آلومينيومي

2- گود ماسه دان جهت قالبگيري قطعات آلومينيومي

3- محل توليد قطعات چدني كوچك

4- محلي براي قرارگيري كوره هاي دوار

5- انبار مخصوص مواد اوليه ريخته گري

6- گود ماسه دان بزرگ براي قالبگيري قطعات چدني سبك

7- قسمت توليد قطعات چدني سنگين وزن

8- قسمت تراشكاري

ماسه قابگيري

بخش عمده توليد قطعات ريختگري در قالب هاي ماسه اي انجام مي شود براي توليد يك تن قطعه ريختگي ممكن است به 4 تا 5 تن ماسه قالبگيري نياز باشد.نسبت ما بين مقدار ماسه – فلز مي تواند از 10 به 1 تا 1 به 25/0 متفاوت باشد كه اين نسبت به اندازهقطعات ريختگي و روشن قالبگيري مورد استفاده ،بستگي دارد . در هر حال مقدار ماسه اي كه بايد دريك كارگاه ريخته گريبا ماسه نگهداري شود زياد است و كيفيت آن نيز بايد كنترل شود تا قطعات ريختگي سالم توليد شود.

انواع مختلفي از ماسه براي قالبگيري به كار مي رود فرآيند هاي ريخته گري در ماسه (Sand – Casting Processes) متنوع هستند و هر يك بااستفاده از قالب هاي تهيه شده از ماسه تر (green sand) ماسه خشك (dry sand) ،ماسه ماهيچه (core sand) ، ماسه با چسب سيمان .

(Cement - bonded sand) ،ماسه قالبگيري پوسته اي (shell – molding sand) و قالبگيري بدون درجه (Flaskless molding) و نظاير آنها ،انجام مي شود . شكل (1)مقابل قالب هايي را كه براي ريخته گري قطعات فولادي تهيه شده است نشان مي دهد. در تصوير (2) ديگر قالبگيري در گودال كه از طريق مونتاژ ماهيچه هاي ماسه اي بزرگ آماده شده است ملاحظه مي شود.

منشأ پيدايش ماسه در طبيعت

در بسياري ا زنقاط پوسته جامد كره زمين محل هايي را مي توان يافت كه در آنها تجمعي از ماسه وجود دارد . اينگونه محل ها كه به معدن طبيعي ماسه موسوم هستندبواسطه عوامل مختلفي بوجود آمده اند . در معادن مختلف طبيعي مي توان ماسه هايي با شكل و اندازه و جنس متفاوت يافت . ماسه در زمره سنگهاي رسوبي است كه طي فرآيندهاي بيروني تغيير دهنده زمين وبر اثر يك سلسه . تحولات بواسطه خرد شدن و تجزيه سنگ ها و سپس انتقال و رسوب گذاري پديد آمده است . فرآيندهاي بيروني تغيير دهنده زمين شامل فرآيند هاي تخريبي و فرسايشي (erosion) مختلفي است كه طي آنها خرد شدن و تجزيه و تفكيك شدن و سپس حمل (transpor tation) مواد به نقاط ديگر انجام مي شود. بنابراين در ابتدا تحولات تخريبي – فرسايشي باعث خود و ريز شدن ،تجزيه و تفكيك شدن سنگ ها مي شود و سپس عوامل ديگر ذرات را به مناطق ديگر جابجا مي كنند و بر اثر رسوب گذاري (depostion) تجمعي از شن ، ماسه ، خاك رس و امثال آنها پديد مي آيد .

 

 

 

 

 

 

 

شكل(3) مقابل نموداري از تحولات و فرآيندهاي بيروني زمين را نمايش مي دهد.

فرآيندهاي بيروني تغيير دهنده زمين كه منجربه پيدايش تجمعي از ماسه و امثال آن در نقاط مختلف مي شود را مي توان با توجه به تحولات و عوامل زير مورد بررسي قرار داد.

 

 

 

 

 

هوازدگي

(Weathering) فرآيندي است كه مورد متراكم و پيوسته سطح زمين را به موادي نرم و ناپيوسته تبديل مي كند اين فرآيند اثر عوامل فرسايش ديگررا در جابجا كردن مواد آسانتر مي كند . به طور كلي «هوازدگي » عبارت است از «خرد شدن » و تجزيه شيميايي سنگ ها در محل خود به علت تأثيرات آب ،هوا و موجودات زنده .

فرآيند هوازدگي به سه گروه ،هوازدگي فيزيكي،هوازدگي شيميايي و هوازدگي زيستي تقسيم بندي مي شود.

1- هوازدگي فيزيكي

در اين نوع فرآيند هوازدگي ،عوامل فيزيكي باعث خردشدن و متلاشي شدن سنگ ها مي شوند .

الف – انجماد آب در شكاف سنگ ها

در اثر يخ بستن آب تقريباً‌ 9 درصد به حجم آن افزوده مي شود و در محيط بسته فشاري معادل 140 كيلو گرم بر سانتي متر مربع اعمال مي نمايد. اگر آب در شكاف سنگ منجمد شود و اين عمل به طور مكدر انجام مي شود . فشارهاي ايجاد شده بيش از مقاومت سنگ است و مي تواند سخت ترين و مقاوم ترين سنگ ها را نيز درهم بشكند . شايد مهمترين عامل خرد شدن سنگ ها ، يخ بستن آب در داخل حفره ها و شكاف هاي آنها باشد.

ب- تغييرات درجه حرارت

اغلب اجسام بواسطه بالا رفتن دما انبساط (expension) و بواسطه كاهش دما انقباض (contraetion) حاصل مي كنند. سنگ ها نيز بواسطه تغييرات شبانه روزي يا ساليانه درجه حرارت چنين واكنشي نشان مي دهند. انبساط و انقباض مكدر سنگ ها سرانجام به خرد شدن سطحي آنها منجر مي شود. زيرا اولاً قابليت هدايت حرارتي سنگ ها كم است و باز شدن درجه حرارت ،سطح يك سنگ بيش از قسمتهاي داخلي آن منبسط مي شود و ثانياً‌ كانيهاي گوناگون تشكيل دهنده يك سنگ ،داراي ضريب انبساط حرارتي يكسان نيستند و در نتيجه ، تغيير درجه حرارت موجب مي شود كه كانيهاي مختلف به مقدار متفاوتي تغيير حجم دهند.

تغييرات درجه حرارت به تنهايي عامل مهم هوازدگي نيست بلكه اين عامل به همراه آب نقش مهمي را ايفا مي كند.

ج – رشد بلورها

اگر محلول نمك ها به هر علتي به داخل شكاف يا منفذ سنگ ها راه يابد و در آنجا متبلور شود . احتمال دارد باعث خرد شدن سنگ شود . اگر چه تبلور يك محلول با انجماد ساده يك مايع كاملاً‌ متفاوت است ولي رشد بلورها در شكاف سنگ ها مي تواند اثري شبيه به يخ بستن آب ولي ضعيف تر به جا بگذارد.

د - تشكيل كانيهاي جديد

اگر كانيهاي يك سنگ به كانيهاي جديدي تبديل شود و حجم كانيهاي جديد پيش از كانيهاي اوليه باشد ،اين ازدياد حجم مي تواند سبب فشرده شدن ذرات كانيها به يكديگر و خرد شدن سنگ شود.

ه – فرسايش بخش سطحي توده سنگ ها

در پاره اي از سنگها يك سري درز به موازات سطح خارجي ديده مي شود . احتمالاً علت تشكيل اين گونه درزها آن است كه تا وقتي كه سنگ ها (مثلاً توده اي آذرين ) در زير زمين قرار دارند تحت فشار سنگ هاي بالايي هستند ولي اگر فرسايش سنگ هاي فوقاني باعث ظاهر شدن سنگ هاي زيرين در سطح زمين شود . آنجايي كه اين سنگ ها فشار طبقات فوقاني آزاد مي گردند ، قسمتهاي سطحي آنها انبساط پيدا مي كند .در نتيجه اين انبساط،يك سري درز به موازات سطح خارجي آنها به وجود مي آيد. اين نوع هوازدگي موجب ورقه شدن (exfolition) قسمت هاي سطحي توده مي شود . در شكل 4 چگونگي اين پديده نشان داده شده است .