بررسي و تنظيم تايمينگ موتور (زمان جرقه )

- چگونگي علامت زدن پولي ميل لنگ

اگر چنانچه موتور در حالتهاي شتاب گيري و يا در مواقعي كه موتور زير بار قرار مي گيرد، افت قدرت يا سرعت آشكار مي شود، بررسي زمان جرقه موتور امري ضروري مي باشد ويا اينكه ممكن است سيستم سوخت رساني در ارسال سوخت مناسب و كافي داراي نقايصي باشد و يا اينكه ممكن بنا به دلايل خاصي دلكو را از حالت فيت (اصلي)خود خارج شده باشد (به خاطر تكانهاي شديد جاده و يا عوامل ديگر ).

در هند بوك ما (hand book) يا كاتالوگ هاي خودرو، تايمينگ استاتيك (آوانس اوليه) (حالت كاركرد خلاصي موتور )توسط شركتهاي سازنده در نقطه مرگ بالا يا BTDC تنظيم شده است ومقدار آن نيز ذكر گرديده است.

تنظيم اين نمونه پولي ها آسان مي باشد، معمولاً مقداري بالاتر از نقطه مرگ بالا توسط يك خط لامت زده شده است. براي ارائه يك تنظيم صحيح، درجه هاي درج شده بر روي پولي ميل لنگ بايد به واحدهاي طولي طبق فرمولي كه ارائه شده است، تبديل گردد. قطر پولي كه مي توانيد آن را بايد با خط كش اندازه گيري نمايد به حالت 3:14 در طي 360 درجه تقسيم كنيد. اعداد درج شده بر حسب درجه نمايانگر ميزان آوانس ميباشد.

فواصل بين درجه ها برحسب اينچ بايد در نقطه مرگ بالا (كمي پايين تر از آن از لحاظ عملي) در جهت سانتيگراد علامت زده شود.

3-در پوش دلكو را برداشته و موتور را برگردانيد تا جايي كه سرچكش برق دلكو به طرف شمع شماره (ترمينال خروجي ) يك قرار بگيرد تا جايي كه درست زمان شروع باز شدن پلاتين ها باشد.

2- به علامتهاي (شاخصها) روي پولي ميل لنگ كه براي تايمينگ موتور است توجه لازم را مبذول داشته باشيد و با گچ يا هر چيز ديگر كه خواندن آن راحتر باشد مقدار آن را علامت بزنيد در موقعي كه سازنده علامتهاي مدرج را درج نكرده باشد (در حد فاصل نقطه مرگ بالا) خود صاحب خودرو بايد علامتهاي تايمينگ را محاسبه كند.

4- بررسي زمان دقيق نقطه اي كه پلايتن ها باز مي شوند (كه اين كار با چشم غيرمسلح مقدور نيست) مي توانيد از لامپ تست يا تست لامپ استفاده كرده و با اتصال سيم آن به ترمينال ولتاژ پايين دلكو و اتصال بدنه خودرو در موقعي كه سرپيچ در حالت جرقه قرار گرفته است در موقعي كه دولامپ روشن شد، ‌لحظه دقيق باز شدن پلاتين ها مي باشد.

چگونگي تنظيم آوانس اوليه و تنظيم كردن موقعيت قرار گيري دلكو

مقدار آوانس اوليه معمولاً توسط سازندگان خودرو بر طبق اصلاحات نامي در روي پولي ميل لنگ علامت زده مي شود. براي اجراي اين تنظيمات،ابتدا دهانه پلاتين و خودپلاتين را بررسي كرده و از تميز و سالم جازده شدن آن اطمينان حاصل كنيد. در روي بدنه موتور يك علامت با يك نشانه كه معمولاً در ند بوك اتومبيل به آن اشاره شده است موجود مي باشد. در چنين حالتي يا نشانه بايد با بغل روي ولي در يك خط قرار گرفته باشد وقتي اين دو نشانه در يك خط با هم قرار گرفتند در يك زمان مشترك دهانه پلاتين دلكو كاملا باز بوده و سرچكش برق كاملاً به طرف واير يا ترمينال شمع شماره يك مي باشد در اين حالت تايمينگ موتور درست است در پوش دلكو را برداشته وموتور را آن قدر بچرخانيد تا سرچكش برق به طرف ترمينال واير شمع شماره يك قرار بگيرد، در اين حالت دهانه پلاتين شروع به باز شدن مي كند در حال چرخاندن موتور براي بدست آوردن كوچكترين حالت ممكن براي حركت موتور به ترتيب زير عمل كنيد :

خودرو را در يك سطح صاف قرار دهيد.چرخها را در حالت قفل كامل قرار دهيد، ترمز دستي را آزاد كرده و از نگهدارده چرخها استفاده كنيد. لازم به ذكر مي باشد كه اين روش براي خودرو رهايي كه سيستم انتقال قدرت اتوماتيك دارند عملي نمي باشد.

حال : يك سيستم چراغ دلكو را به سيم ولتاژ پايين دلكو متصل كرده و سيم اتصال بدنه را نيز بدنه اتومبيل (اتصال منفي ) متصل كنيد. سر نخ را در حالت جرقه قرار داده حال پولي ميل لنگ موتور را آنقدر بچرخانيد تاموقعي كه دو علامت با هم در يك خط قرار بگيرند، حال در حالي كه بدنه دلكو را نگه
داشته ايد بست ضامن آن را شل كنيد. حال اگر لامپ چراغ دلكوروشن است. دلكو را در جهت حركت چكش برق چرخانده تا موقعي كه لامپ چراغ دلكو خاموش شود.

حال درست در همين موقع مقدار كمي بدنه دلكو را در جهت خلاف گردش چكش برق بچرخانيد تا موقعي كه لامپ چراغ دلكو در آستانه روشن شدن قرار بگيرد. مجدداً بدنه دلكو را سفت كنيد. براي بررسي بيشتر موتور را يك دور در جهت گردش آن بچرخانيد حال موقعي كه چراغ دلكو در آستانه روشن شدن قرار مي گيرد بايد علامت ها روبروي هم در يك خط قرار بگيرند. در صورت لزوم آنچه را كه گفته شده مجدداً تكرار كنيد. چنانچه بنا به دلايل خاصي بدنه دلكو تكان خورده بود براي تنظيم تايمينگ موتور ابتدا بايد بدنه دلكو را درست جا يزنيد چون در اين مواقع محدوديتهاي آوانس فلاش نيز وجود دارد.

براي تنظيم موقعيت قرار گيري صحيح بدنه دلكو ابتدا علامت هاي روي پولي رادر يك راستا قرار دهيد موتور را بچرخانيد تا موقعي كه سرچكش برق به سمت ترمينال شماره يك باشد.حال دلكو را جا بزنيد البته در بعضي مواقع لازم مي شود كه موتور را يك دور كامل چرخانده تا دقيقاُ بدنه دلكو در جاي صحيح خود قرار بگيرد.

7- چراغ چشمك زن حتماً بايد به واير شمع شماره يك متصل شده باشد براي انجام اين كار از اصلاحات ارائه شده توسط شركت سازنده استروب لايت استفاده كنيد.

10- وقتي كه موتور در حال كا كردن است نور لامپ به شما اجازه مي دهد كه تنظيمات را همانطور كه انجام داد ايد ببينيد.

8- تنظيم سريع : براي اجراي يك تنظيم سريع بدنه دلكو را چرخانده كه اين باعث مي شود صفحه تماس پلاتين ها به بادامك محرك نزديك تر شود سپس آن را توسط پيچي كه در تماس دلكوها يكسان بوده و به موتورمتصل است آن را سفت كنيد و سپس در پوش دلكو را ببنيديد.

9- تنظيم دقيق : صفحه اصلي دلكو را حركت داده تا جايي كه بهترين حالت ممكن براي كاركرد موتور حاصل شود (اين روش موقعي كه موقور روش است بهتر عمل مي كند )حال با شل كردن پيچ نگهدارنده كه در طرف آن دو علامت A براي آوانس و r براي ريتادر وجود دارد. با حركت دادن بدنه دلكو حالت صحيح را انتخاب كنيد.(اين روش نيز همچنين باعث نزديك شدن پلاتين ها به بادامك مي شود)

سيستم جرقه – قسمت شمع ها

ميزان كار آيي شمع ها بطور معمول 10000 مايل مي باشد اما توصيه مي شود كه هر 3000 مايل يك بار شمع ها را باز كرده و آنها را تميز و بررسي كرده و مجدداً ببنديد و يا همچنين در اكثر مواقعي كه موتور شرايط كار كرد خوبي ندارد. اكثر شمع هاي امروزي به طور يك تكه ساخته شده جنس عايق آنها سراميك بوده و از بدنه اي محكم و پر قدرت برخوردارند. براي باز كردن شمع ها به روش زير عمل كنيد :

ابتدا وايرهاي ولتاژ بالا را از شمعها جدا كرده و واير مربوط به هر شمع را علامت بزنيد همواره دقت داشته باشيد كه وايرها را با وسايل نوك تيز علامت گذاري نكنيد زيرا ممكن است لايه هاي محافظ عايق شمع ها آسيب ببينيد، اگر شمعها قبلاً درست بسته شده باشند باز كردن آنها آساني مي باشد. توصيه اكيد آن است براي باز كردن شمع ها از آچار بكس، رينگي يا آچار مخصوص شمع استفاده كنيد. در هنگام استفاده از آچار ها دقت كنيد كه درست تا انتهاي در شمع فرو رفته باشند و به طور اريب (به سمت يك طرف) قرار نگرفته باشند زيرا اين كتر باعث ضربه زدن به عايق (چيني يا سراميك) شمع خواهد شد. بعد از باز كردن شمع ها و وارسي نمودن و ان را تميز كرده، مقدار دهانه شمع را بررسي كنيد. (بافيلر مخصوص شمع ) سپس قبل از بستن شمعها رزوه هاي آنها را با روغن موتور مقدار چرب كرده و آنها را ببنديد.

براي بستن شمعها به طريقه زيرعمل كنيد :

- تا جايي كه ممكن است شمعها را با دست سفت كنيد.

- سپس با استفاده از يك آچار مناسب (طبق دستور العمل هاي سازنده ) آنها را سفت كنيد. هيچگاه شمعها را بيش از حد سفت نكنيد.چون در اين صورت در هنگام سرويس بعدي براي باز كردن آنها با مشكلات زيادي مواجه خواهيد شد. لازم به ذكر مي باشد كه در موتور هايي با آلياژهاي سبك اينكار باعث زدن به رزوه ها شده و ممكن است است صدمات جبران ناپذيري را به موتور وارد مي كند.

بعد از تعويض شمعها اطمينان حاصل كنيد كه از شمعها يكسان (پايه كوتاه يا پايه بلند ) استفاده مي كنيد. اين مسئله خصوصاً در مواقعي كه از يك جنس مختلف قرار است استفاده شود. اهميت زيادي پيدامي كند.

بستن شمعها اشتباه ممكن است خصوصاً در سرعتهاي بالا مشكلات عديده زيادي را فراهم آورد. در اشكال زير مراحل پاك كردن شمعها را مشاهده مي كنيد.

8- براي جيلوگيري از ورود ذرات معلق به درون سيلندر كه باعث صدمه زدن به موتور مي شود. هنگام باز كردن شمع ابتدا اطراف آن را با يك برس نرم تميز كنيد.

9- براي باز كردن شمع حتماً از آچار رينگي يا بكس استفاده كرد و آنها را خوب جا بزنيد، دقت كنيد كه بدنه عايق بدنه شمع آسيب نبيند.

10- بدنه رزوه شده شمع را بايد با يك برس نرم روغني شده در يك ظرف سفيد پاك كنيد. استفاده از برس سيمي توصيه نمي شود.

11- قبل از تنظيم دهانه شمع ابتدا با يك وسيله خاص مقداري الكترود را خم كنيد. از نيروي خيلي زياد استفاده نكنيد.

12- هر گونه مواد زايد را از سطح شمع و مركز الكترودها پاك كنيد تاجايي كه كاملاً تميز شود.

13- حال به آرامي الكترود منفي را تا جايي كه توسط شركت سازنده معرفي شده برگردانيد. براي اينكار مي توانيد از يك فيلر سخت استفاده كنيد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

بررسي نقايص فني شمعها

1-شمع سالم : نوك عايق تميز مي باشد و بر نگ قهوه اي روشن مي باشد. هيچ روغن يا كربن اضافي در روي آن نيست و الكترودها نيز سائيده نشده اند.

2-شمع روغني : روغن زياد روي شمع نشانگر سائيدگي رينگها و يا چسبيدن سوپاپ ها باشد در بعضي از مواقع استفاده از يك شمع داغتر مشكل را حل مي كند.

3- شمع دوده اي : يك مخلوط غني به علت عدم صحيح كار كردن سيستم سوخت رساني مي باشد يا به علت استفاده زياد از ساسات.

4- عايق دودهاي :ريتارد بودن يا مخلوط ضعيف باعث بيش از حد داغ شدن عايق شمع مي شود.

5- الكترود اي فرساييده شده : افزايش دماي حاصله باعث خورده شده الكترود دماي حاصله باعث خورده شده الكترود ها مي شود. شمعها در چنين صورتي باعث تعويض گردد.

6-شمع شل بسته شده : در چنين حالتي گرما باعث خراب شدن رزوه ها مي شود. در چنين حالتي شمعها را مجدداً تميز كرده و ببنديد.

7- شمع رسوب كرده (حالت1) : در چنين مواقعي شمعها بايد هر 3000 مايل يكبار تعويض شوند.

8- شمع رسوبي (حالت 2) : ذرات اين شمع رسوب كرده ولي نيستند در چنين حالتي ذرات را – پاك كرده و مجدداً شمع را ببنديد.

9-شمع رسوبي (حالت 3) : با تداوم استفاده حالت دوم ذرات ذوب شده ممكن است باعث اشتعال شده و ممكن است باعث اشتعال غير هماهنگ در محفظه بشوند.

10- شمع رسوبي (حالت 4) : تشديد سوم كار آيي جايي خواهند رساند كه شمع بايد حتماً تعويض شود.

11- شمع رسوبي (حالت 5) : آخرين مرحله شمعهاي رسوبي اين است كه ذرات كاملاً به بدنه شمع مي چسبند. شمع بايد حتماً تعويض گردد.

12- شمع ساييده شده : تمامي شمعها را هر 1000 مايل يكبار حتماً تعويض كنيد. البته هر شمعي كه سائيده شده است.

پمپهاي سوخت (بنزيني) :

پمپ بنزيني مكانيك :

عملكرد : در تحول ضربات مكشي، چرخش خارج از مركز ميل بادامك باعث ميشود كه بازوهاي متحرك كه ديافراگم را به طرف بالا مي رانند حركت كنند و باعث مي شود كه سوخت كه به دريچه ورودي يك راهه رانده شود. اين مكش باعث بسته شدن دريچه خروجي مي گردد. در طول برگشت ضربات، ديافراگم توسط يك فنر به سمت پايين مي رود. فشار سوخت باعث باز شدن دريچه هاي خروجي مي شود و دريه ورودي را مي بندند. سپس سوخت از دريچه خروجي وارد كاربراتور مي شود.

عملكرد بخش خلاء :

اين بخش تركيبي از پمپهايي است كه با يك سرعت ثابت عمل مي كند و خشك كنندهاند. چرخش ميل بادامك خارج از مركز در اين پمپها باعث مي شود كه بازوي پمپ فعال شود و حلقه را حركت دهد به سمت پايين ديافراگم براند و هوا را در محفظه خلاء و توسط دريچه ان وارد كند و موتور را خنك كند. در ضربه برگشتي بازوي پمپ، ديافراگم به طرف بالا حركت مي كند و يك محفظه خلا را ايجاد مي كند. اين بخش به صورت خلاء عمل مي كندو هوا را از دريچه ورودي محفظه هوايي مي گذرد.

عملكرد پمپ بنزيني :

لازم است كه پمپ بنزين سوخت كافي را براي موتور و تحت شرايطي كه موتور كار مي كند و فشار را در خط ميان پمپ و كاربراتور به گونه اي نگهدارد كه سوخت حرارت نبيند و مانع از ايجاد بخار شود.

فشار پمپ سوختي باعث مي شود كه كاربراتور دريچه سوزني آن خاموش باشد و باعث شود كه گازوئيل زيادي در محفظه مسطح وارد شود و باعث افزايش مصرف گازوئيل گردد.

آزمايش پمپ سوخت :

اين پمپ مي تواند با سنجش فشار و بررسي لوله خرطومي و پيمانه ها بررسي شود. با اين وسايل مي توان پمپ سوخت را بررسي كرد و ديدكه آيا گازوئيل كافي و در يك فشار مناسب وارد موتور مي شود يانه.

آزمايش فشار :

براي انجام آزمايش فشار، بايد لوله سوخت را از كاربراتور (ورودي) قطع كرد و آن را به معيار فشار (وسيله) و لوله خرطومي ميان ورودي كاربراتور وصل كرد. وقتي موتور روشن است فشاررا بخوانيد. اين فشار مي تواند در هر بخش ماشين بسته به مدل پمپ و ماشيني كه اين پمپ رادارد، غرق كند. فشار بايد ثابت بماند و باز به صفر به آرامي برگردد. (وقتي موتور خاموش مي سوزد).

آزمايش حجم وتوانايي :

براي اين آزمايش، لوله خرطومي را به گونه اي به پمپ وصل كنيد كه پمپ گازوئيل را به همان اندازه مصرف كاربراتور بفرستد. موتور بايد با يك سرعت آرام روشن شود و بايد زمان اندازه گيري گردد. به طور ميانگين اين كار 20 تا 30 ثانيه طول مي كشد كه بستگي به پمپ دارد كه دارد آزمايش مي شود.

وقتي كه فشار كم است :

فشار كم نشانگر پوسيدگي يك قسمت و فشار زياد نشانه پوسيدگي تمام قسمته هامي باشد. (شكستگي ديافراگم، كثيفي دريچه ها يا چسبنده بودن دريچه ها.)معمولاً پوسيدگي پمپ در بخش بازوي متحرك و سنجاق محور در بخش اتصالي ديده مي شود. مشص است كه پوسيدگي بسيار جزئي باعث كاهش ضربه به ديافراگم مي شود. بخشهاي پوسيده بايد تعمير و جايگزين شوند. ميله اي كه ديافراگم را به طرف بالا ني راند داراي دريچه روغن است و باعث مي شود كه بخار روغن داغ از بخش اتصال هندل به ديافراگم خارج شود. اگر اين سر پوش صدمه ببيند، بخارهاي روغن باعث كوتا شدن عمر ديافراگم مي شوند.

در سه حالت اول – پوسيدگي يك قسمت، پوسيدگي جزئي همه قسمتها و شكستگي ديافراگم – با استفاده از وسيله مشخص مي شود ولي سوخت بد و بي كيفيت باعث ايجاد مشكل در دريچه ها مي شود.

وقتي فشار زياد است :

فشار زياد باعث گرفتگي ديافراگم مي شود وسوخت ميان لايه هاي ديافراگم، فنري قوي ديافراگم و پمپ بازوي متحرك را گرفتاري مي كند.

ديافراگم توسط ضربه كمي كشيده مي شود.وقتي پمپ روشن است، ديافراگم در حالت ضربه ب موقعيت عادي خود بر مي گردد و وقتي كه به طور ناگهاني كشيده مي شود، اصطكاك مي يابد. اين برگشت به حال نخستين باعث مي شود كه در محفظه فشاري بيش از حد نرمال ايجاد شود.

از بين رفتن مهره نگهدارنده ديافراگم و يا پرچهاي ضعيف روي ديافراگم باعث مي شود كه سوخت ميان لايه اي ديافراگم تراوش كند.اين امر باعث شكم دادن ديافراگم مي شود و باعث مي شود كه ديافراگم خراب شود.

فنر ديافراگم بايد قوي باشد تا فشار ديافراگم را در زمان كار موتور تحمل كند. فشار زياد سوخت روي ديافراگم باعث از بين رفتن نيروي فنر ديافراگم ميشود.

در يك پمپ تركيبي با زمانهايي كه وجود دارد كه بخشهاي فعال موتور بد كار

مي كنند و با بازوي متحرك در گير يم شوند. در اين حالت، پمپ مستمر كار
مي كند و اين باعث افزايش فشارمي شود ودر كاربراتور جريان ايجاد ميكند. در حال همه اين موارد، باز كردن موتور و تعويض يا تعمير آن با استفادهاز راهنماي تعمير (كيت) است.

وقتي توانايي موتور كم است :

معمولاً كاهش توانايي توسط نشت هوا در لوله اي جذب در اين نقاط ايجاد مي شود : محل اتصال لوله سوخت در پمپ، لبه هاي كاسه يا لبه ديافراگم، كاسه هاي سوخت (تصور شده كه در اين شرايط سوخت كمي وجود دارد و پمپ به سختي كارمي كند).نشت هوا در لوله سوخت براثر نصب نادرست پمپ يا نقص وسيله ايجاد مي شود. اين وصل كردن بايد بررسي شود و اتصالات محكم شوند يا عوض شوند.

نشت هوا به لبه ديافراگم باعث پوسيدگي پوشش، از بين رفتن پيچ هاي بخش پوشش يا مواد خارجي ميان ديافراگم و پوشش.