گذري بر تاريخچه كارخانه ي نيكو باف :

شركت ريسندگي بافندگي نيكو باف ( سهامي خاص ) به سال 1352 تاسيس و در سال 1354 به بهره برداري رسيد . در بدو شروع كار محل استقرار كارخانه در تهران ، و سپصس به شهرك صنعتي كاوه منتقل شد . اين كارخانه تا سال 1383 توليد پتوي ژاكارد ( مينگ ) را در دستور كار خود داشته است و داراي خطوط ريسندگي ، بافندگي و رنگرزي و تكميل بوده ; تعويض و توليد پتوي راشل ( سيلك ) جايگزين گرديد . هم اكنون اين كارخانه داراي خطوط مقدمات بافندگي ، بافندگي ، چاپ و تكميل مي باشد .

توليدات اين كارخاننه به صورت مستقيم در داخل در كليه استانهاي كشور پخش و از طريق برخي نمايندگي ها به كشور هاي افغانستان ، پاكستان و عراق صادر مي گردد .

محل استقرار كارخانه :

كارخانه نيكو باف در شهر صنعتي كاوه در 20 كيلومتري شهر ساوه ساخته شده است . لازم به ذكر است كه اين شهر صنعتي بزرگترين شهر صنعتي در ايران مي باشد و داراي هتل ، پارك، آتش نشاني ، آپارتمان هاي مسكوني ، خط واحد ، آژانس و غيره مي باشد .‍‍‍‍‍

شركت نيكو باف از آنجا كه در يك شركت خصوصي مي باشد داراي يك چارت سازماني ساده مي باشد . به عنوان مثال مدير كارخانه خود مدير فروش نيز است و همچنين رئيس دفتر .

تعداد پرسنل :

اكثر پرسنل كارخانه ي نيكو باف بومي بوده و از شهر ساوه مي باشند . در كل 143 نفر در اين كارخانه مشغول به كار هستند كه از اين تعداد 5 نفر كه كارشان رفوگري طاقه ها است و بقيه كاركنان مرد مي باشند . اين كارخانه فاقد مهندس تكنولوژ بوده و 2 مهندس شيمي در اين واحد صنعتي فعاليت دارند !

سيستم هاي تهويه ، سرمايش ، گرمايش ، آب و برق كارخانه :

از آنجا كه نوع نخ بكار رفته در اين كارخانه پلي استرو اكرليك مي باشد در اين واحد هيچ گونه كنترل خاصي روي رطوبت و دماي سالن ها صورت نمي گيرد و تنها به مكش پرز هاي معلق حاصل از خارزني در سالن تكميل به وسيله ي كانال هاي تهويه اكتفا مي شود .

سيستم گرمايش و سرمايش اين كارخانه نيز بسيار ابتدايي بوده در تابستان از كولر و در زمستان از بخاري سالني استفاده مي شود . هر چند در سالن چاپ در زمستان نيازي به استفاده از بخاري وجود ندارد .

و آب كارخانه براي استفاده در سالن چاپ و همچنين بويلر سخت گيري مي شود

در ضمن دو ژنراتور براي استفاده در ساعات پيك يا قطع برق سرويس شده هميشه آماده به كار هستند .

ماشين آلات :

واحد چله پيچي :

در اين واحد پله ها به طور مستقيم پيچيده مي شوند و عمل چله پيچي بوسيله ماشين چله پيچي انجام مي شود . اين ماشين كره اي مي باشد و از شركت SWTA در سال 2004 خريداري شده است . قفسه هاي اين واحد از نوع رزرو دار بوده و داراي گنجايش 332 بوبين مي باشد .

اين ماشين توانايي پيچيدن چله با قطر 21 اينچ و 30 اينچ را دارا است و در آن كنترل نوري و داف اتو ماتيك تعبيه شده است . در اين واحد بوبين هاي نخ پلي استر 150دنير كلن وارداتي از كشور كره بر روي قفسه ها قرار گرفته و براي پيچش بر روي چله نخ كشي مي شوند . چله ها براي نخ تار زمينه پتوي راشل مورد استفاده قرار مي گيرند . از مزاياي اين چله پيچي حذف مرحله ي مياني پيچش بر روي استوانه است كه در نتيجه ي آن اين فر آيند سريعتر و بنا بر اين ارزانتر از چله پيچي غير مستقيم تمام مي شود .

در اين واحد به ازاي هر ماشين راشل 16 چله آماده مي شود . لازم به ذكر است كه بايد متراژ ، كشش و سرعت چله پيچيده شده ي اين 16 چله مساوي باشد . تعداد سر نخ هاي پيچيده شده بر روي چله علاوه بر محدوديت هاي ظرفيت قفسه به عرض بافت و گيج ماشين بستگي دارد در اين كارخانه عموما" چله ها با سر نخ هاي 309براي گيج 13و 513براي گيج 14 پر مي شوند .

لازم به ذكر است كه پيچيدن چله با كشش بالا تاثير مستقيم و نا مطلوبي بر عرض محصول نهايي و گا ها" موجب چروك خوردگي و نايكنواختي پرز مي شود . و دليل ان هم تنها خارج شدن از حالت الاستيك پلي استر مي باشد ، بر اثر ازدياد كشش .

در سابق اين كارخانه در اين واحد با كشش و سرعت 75/75كار مي كردكه با پيشنهاد من و موافقت مدير كنترل كيفيت و سرپرست سالن به 35.45 كاهش و عيوب تا حد زياديمرتفع گرديد.

واحد بافندگي :

در اين سالن 7 ماشين بافندگي راشل 2 ميله سوزن پنج شانه قرار دارد . اين ماشين ها در سال 2004 از كشور كره وارد و نام شركت سازنده Won IL مي باشد . چهار ماشين بصورت نو و 4 ماشين نيز دست دوم خريداري شده است . 4 ماشين ديگر داراي گيج 26هستند . مكانيزم فرمان طرح اين ماشين ها از نوع بادامكي مي باشد . و رد هر طرف ماشين 8چله نخ پلي استر براي بافت زمينه قرار مي گيرد . و شانه وسط نيز نخ PILE را در بافت قرار مي دهد . جنس اين نخ اكريليك مي باشد ونمره ي آن 2/32Ne است. براي سنگين يا سبكتر كردن پارچه از دنده ي قابل تعويض برداشت پارچه استفاده مي كنيم و براي كم يا زياد كردن عرض بافت نيز بايد مقدار ران – اين را تغيير بد هيم . دراين سالن 21 قفسه وجود دارد و ظرفيت هر قفسه با بوبين رزرو 800 بوبين مي باشد و در كل ظرفيت كل قفسه 16800 بوبين نخ اكريليك مي باشد .

در مجموع ماشين راشل دو ميله سوزن با پنج شانه براي توليد پارچه هاي پرز دار با كيفيت بالا به كار مي رود . دو شانه بر روي ميله سوزن جلو و دو شانه ديگر بر روي ميله سوزن عقب و يك شانه بر روي هر دو ميله سوزن كه نخ هاي شناور را مي بافد . ميله هاي سوزن به طور مستقل از يكديگر حركت بالا و پايين رفتن را انجام مي دهند در حالي كه شانه ها به تناوب بين سوزن ها هر ميله نوسان مي كنند .

همانطور كه در شكل نيز مشاهده مي شود در اين نوع بافت از نخ ليد – اين استفاده مي شود و چله هايي كه در پايين ماشين جاي دارند بافت ليد –اين و چله هاي بالا بافت ستوني مي زنند .

و از معايب اين واحد مديريت ضعيف مي باشد كه آن نيز به دليل نبود مهندس تكنولوژ و يا مدير توليد است . براي نمونه هيچ كدام از اين 7 ماشين در اين مدت دو ماه و چندي ، پيش نيامد كه عرض يكساني داشته باشند و در وزن طاقه نيز اختلاف فاحش بود . از ديگر معايب احتساب يك اپراتور به يك ماشين بود كه بسيار عجيب به نظر ميرسيد آن هم براي ماشين راشل. خلاصه اينكه نياز به حساب تو قفات پيش بيني شده و نشده ديگر نبود چرا كه گاهي براي حرف چاپي مي شد كه دو ساعت ماشين ها خاموش شدند .

سالن چاپ:

اين سالن شامل 4 بخش مجزا مي باشد:

1- آزمايشگاه چاپ

2- قسمت شابلون سازي

3- قسمت رنگسازي و تهيه خمير چاپ

4- سالن چاپ وتثبيت

البته يك بخش تحت عنوان قسمت طراحي هم قسمت فعال است كه در گذشته در قسمت شابلون سازي محلي را براي طراحي تخصيص داده بودند ولي به مرور زمان از زير نظر توليد خارج شده وزير نظرقسمت فروش كارخانه به فعاليت خود ادامه مي دهد.

در اين قسمت بسته به اينكه مشتري سفارش خاصي را داده باشد و يا اينكه طرح كالا را در اختيار كارخانه قرار داده باشند مي توانيم طرح را كپي كنيم ويا با ابتكار افراد متخصص كه در اين قسمت مشغول به كار هستند طرح زيبا وجالبي را روي فيلم منتقل كنيم و يا اينكه مشتري خود طرح به خصوصي را ارائه كرده باشد كه بسته به نوع آن با نرم افزار يا دست طرح را روي فيلم پياده مي كنند اگر طرح هاشور هاي زياد داشته باشد يا خيلي طرح ظريف باشد چون كامپيوتر دقت زيادي دارد ممكن است طرح پياده شده به دليل ظرافت بالا در هنگام شابلون سازي طرح به مشكل برخورد ونقاط كوچكتر از سوراخهاي شابلون باشد.

براي به وجود آمدن سايه نقاط كنار هم قرار مي گيرند و هر چه نقطه ها متراكم تر سايه ها تيره تر يعني رنگ بيشتري از شابلون عبور مي كند و هر چه نقاط پراكنده تر سايه ها روشن تر خواهد بود.

اگر بخواهند طرحي را براي مشتري كپي كنند ابتدا راپورت طرح را تعيين مي كنند و بعد پارچه را طوري تا مي زنند كه راپورت طرح روي يك تاي پارچه بماند بعد اين راپورت طرح را اسكن مي كنند اگر هم بزرگتر از اسكنر باشد آن را به چند قسمت تقسيم مي كنند و اسكن مي كنند و آنها را به هم وصل مي كنند. . اگر بخواهند تغييراتي روي طرح مي دهند و آن را روتوش مي كنند.

در كاخانه بافت آزادي معمولا عرض شابلونهاالتر است كه 5سانتي متر از طرفين خالي مي‌گذارند در نتيجه را پورت طرح بايد مقسوم عليه هايي از 90 باشد مثلا(30*30)تا بتوان با چند بار تكرار طرح شابلون راكامل را ساخت. لازم به ذكر است كه كناره هاي فيلم ها را با گل كه به آن ماسكه مي گويند به صورت دالبورهايي در مي آورند تا نور از آن قسمتها عبور نكند و طرح داخل اين دالبورها قرار مي گيرد تا وقتي كه مي خواهد اين فيلم ها را كنار هم قرار دهند راحت تر بتوان اين تطبيق را به اجرا گذاشت تا بين آنها فاصله‌اي نيافتد. در ضمن براي هر رنگ يك فيلم جدا مي شود جنس فيلم ها كه از كاغذ هم مي تواند باشد ولي بيشتر از كالك كه پلاستيكي است و دير تر پاره ميشود استفاده مي شود.

1- آزمايشگاه چاپ:

در اين بخش كه در حقيقت قلب قسمت چاپ مي باشد و مهمترين قسمت اين سالن به شمار مي رود ، تمامي دستورات را صادر مي كند، در حقيقت بعد از اينكه طرح مورد نظر به آنها داده شد حال نوبت به انتخاب رنگ مناسب براي پارچه مورد نظر مشتري مي رسد و همچنين ايجاد رنگهايي كه در طرح موجود هستند به طور دقيق وهمچنين مواد كمكي كه در هر نوع چاپ متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال وقتي قرار است طرحي را روي پارچه اي پياده كنند ابتدا جنس پارچه را مشخص مي كنند وسپس رنگ مورد نياز آن پارچه را پيدا مي كنند البته با توجه به مصرف نهايي پارچه ويا نوع سفارش، حال نوبت به اين مي رسد كه با رنگهاي موجود شيد مورد نظر كه در طرح وجود دارد بسازند به عنوان مثال رنگ سبزي كه در طرح وجود دارد ممكن است از تركيب سه رنگ به دست آيد كه براي ساختن اين رنگ بر دستورهايي كه در آزمايشگاه تهيه شده مراجعه مي كنند در اين بروشورها مثلا براي رنگ ديسپرس با تغيير متادير رنگ شيدهاي مختلف آن را تهيه كردنند كه اين عمل در قياسهاي كوچك انجام شده مثلا با %5 و%10و... و نمونه هاي چاپ شده را بسته بندي مي كنند كرده اند و همچنين اين عمل را با تركيب رنگها نيز انجام گرفته و وقتي طرحي به ايشان ارائه مي شود كار كمي راحت تر است مثلا با كنار هم گذاشتن تكه اي از پارچه اي كه طرح آن را داريم در كنار اين نمونه ها به راحتي مي توان ميزان رنگ يا رنگهاي مورد نياز آن رنگ را پيدا كرد. سپس با يافتن تركيب رنگها نوبت به نوشتن نسخه هاي چاپ مي رسد كه در آن همه موارد با ذكر جزييات واندازه ها در مقياس معلومي آمده است كه اين نسخه به قسمت رنگسازي مي رود تا از روي آنها خمير چاپ تهيه شود.

لازم به ذكر است آزمايشگاه چاپ در اين كاخانه به تازگي راه اندازي شده و تجهيزات خاصي در آن وجود ندارد ولي يك اوون جهت تثبيت و خشك كردن پارچه بعد از چاپ هست و همينطور يك ديگ جهت تهيه بخار براي ثبت هايي كه نياز به بخار آب دارد هست و همچنين شابلونهاي كوچك كه بتوان با آن طرح را به طور آزمايشي روي پارچه پياده كرد در حقيقت كليه مراحل چاپ را با همين تجهيزات اندك مي توان در آزمايشگاه چاپ انجام داد و پس از اطمينان از حصول نتيجه نهايي ومطلوب بودن آن كار در مقياس عمده انجام گيرد تا ضرر اقتصادي كمتري را كارخانه متحمل شود چون كوچكترين اشتباه در انتخاب رنگ يا مواد كمكي مورد نياز مساوي است با هزينه بسيار گران براي كارخانه كه جبرا آن سخت ويا غير ممكن خواهد بود.

2-شابلون سازي

بخش چاپ كارخانه منحصرا شامل ماشينهاي چاپ تخت (اسكرين)مي باشد. لذا فقط شابلونهاي تخت تهيه مي كنند كه اندازه هاي آنها عبارتند از(176*116)،(176*90)،(232*116)، در قسمت شابلون سازي گام اول كشيدن گاز، (تور)روي قاب شابلون است كه توسط دستگاه تور كش يا گاز كش انجام مي گيرد اين دستگاه شامل فكهاي متحركي است كه در جهت هاي طولي وعرضي حركت مي كنند و همچنين يك غلتك خار دار در ابتداي دستگاه كه توسط اين فكها روي آنها سوزنهايي قرار دارد تا گاز را بگيرند وهمچنين غلتك خار دار گاز را مي توان كشيد تا گاز به صورت كاملا كشيده روي چارچوب(Frame) قرار گيرد كششي كه در اينجا به گاز دارد مي شود حدودا 3سانتي متر از هر طرف است ( معمولا) كه اين بستگي به اندازه سوراخهاي گاز دارد كه معمولا از سه نوع گاز با اندازه هاي 45،55،63 استفاده مي كند ولي وقتي 3Bcm از جهت طول به آن كشش وارد مي كنند3Bcm هم از جهت عرض مي كشند تا سوراخهاي گاز حالت خود را از دست ندهند.

نوع گاز مصرفي بستگي دارد به نوع پارچه و مقدار خمير چاپ كه بايد انتقال يابد و همچنين نوع خمير چاپ دارد بعد از كشيدن گاز حال نوبت به چسباندن آن بروي قاب شابلون يا چارچوب است پس قسمتهايي را كه گاز روي چار چوب است با استفاده از چسبهاي Ultrafix B, Ultrafix A مي چسبانند كه به اول 10% از دومي و را اضافه ميكنند و استفاده مي كنند . جهت سفت تر چسبيدن گاز به چارچوب يك نوار از قسمتهايي از خود گاز كه اضافه بوده و بريده شده به گونه اي در داخل شابلون مي‌چسبانند كه يك طرف ان به گاز بچسبد و طرف ديگر به بدنه شابلون و به اين ترتيب دور تا دور شابلون سفت مي شود. (لازم به ذكر است جنس اين گازها از پلي‌استر است و جنس چارچوب فلزي است)

همانطور كه گفته شد بسته به نوع طرح و پارچه و خمير چاپ گاز مناسب انتخاب مي‌شود. هرچه نمره گاز پايين تر باشد منافذ بزرگتر مي شود (اين اعداد نشان دهندة تعداد منافذ در سانتيمتر است) حال نوبت به مرحله كشيدن لاك روي شابلون مي‌رسد،، در اين كارخانه از دو نوع لاك استفاده مي شود : 1- لاك ايراني (تيراژه) كه يك نوع لاك بسيار حساس به نور به رنگ سبز آبي است كه محلول در آب است. 2-لاك خارجي (يك لاك سفيد رنگ ست) حلال اين لاك تينر است. معمولاً كار لاك كشي با لاك ايراني انجام مي گيرد چون شسشتو با تينر هم هزينه دارد و هم براي گاز ضرر دارد. و آنرا خراب مي كند. در ضمن براي روتوش هم از لاك ايراني استفاده نمي شود چون پس از روتوش ديگر عملبات نور دهي انجام نمي شود چون به صرفه نيست.

لازم به ذكر است در داخل هر جعبه لاك يك ماده حساس كننده وجود دارد كه آنرا به لاك اضافه مي كنند و خوب به هم مي زنند و سپس لاك را داخل لاك كش مي ريزيم و شابلون را به صورت كامل قرارداده و عمليات لاك كشي را از پايين به بالا انجام مي دهيم تا لاك كاملا وارد منافذ گاز شود (اين لاك در مقابل نور حساس است و اگر نور ببيند سفت مي‌شود) ماده حساس مي تواند آمونيوم بيكرومات يا پتاسيم بيكرومات باشد. حساسيت لايه به نور بستگي به مواد ذكر شده خواهد داشت كه بهترين آنها آمونيوم بيركومات است ، در ضمن غلطك لاك مصرفي نيز مهم است و نبايد آنقدر شل باشد كه در منافذ گاز نماند و شره كند پس براي غلطك دادن به آن از ژلاتين استفاده مي كنند.

سپس شابلون را در داخل دستگاه خشك كن مي‌گذارند و بعد از خشك شدن كه توسط جريان هوا به مدت حدوداً 1 ساعت انجام مي‌گيرد نوبت عمل عكاسي مي‌رسد در اين كارخانه دو دستگاه عكاسي وجود دارد كه يكي از آنها استفاده مي شود و ديگري ناقص است و كار نمي كد، دستگاه عكاسي مور استفاده ساخت كشور سوئيس و از كمپاني E.HARLACHER است.

اين دستگاه شامل دو خط كش است يكي در جهت عرض و ديگري در جهت طول و يك قسمت شيشه‌اي كه علامت (+) در وسط آن مانند همان كه در وسط طرح قرار دارد وجود دارد كه بتوان طرح را به راحتي روي شيشه قرارداد و چسباند و يك لامپ پر نور و همچنين يك جك كه بتواند بوسيله آن شابلون طرح مورد نظر را كه توسط قسمت طراحي روي فيلم ها كشيده شده آورده و از روي راپورت طرح تعداد تكرار مشخص شود (البته اين هماهنگي كه تعداد تكرار يك عدد صحيح درمي‌ايد بين قسمت طراحي و عكاسي وجود دارد) و اين اندازه‌ها را روي خط كشهاي كنار دستگاه

تنظيم مي‌كنند تا با گرفتن عكس دركل شابلون طرح پياده شود البته اين مربوط به طرحهاي باراپورت طرح كوچك است و براي طرحهاي بزرگ ديگر اينگونه نيست و چون يك طرح كل شابلون را مي‌پوشانند و بهتر آن است كه طرح را روي شابلون بچسبانيم و سپس عمل نوردهي را انجام دهيم،

نكته مهم اين است كه به هنگام عكاسي با استفاده از پرده‌اي كه روي دستگاه قرار دارد از خوردن نور به جاهايي كه نبايد روي شابلون نور بخورد جلوگيري كرد.

سيستم كار عكاسي به اين صورت است كه نور شديدي به صورت 20-30 ثانيه به طرح و شابلون تابانده مي‌شود آنجايي كه طرح وجود دارد نور نمي خورد پس سفت نمي شود و جايي كه نور مي بيند سفت مي شود. آنجا كه سفت نمي شود به هنگام شستشو حل شده واز بين ميرود وجايي كه نور خورد سفت شده و حل نمي‌شود. پس آنجاها رنگ از شابلون عبور نمي كند ولي انجايي كه نور نديده و سفت نشده منافذ باز است و رنگ عبور مي‌كند و طرح روي پارچه پياده مي‌شود. همانطور كه در بحث طراحي هم گفته شد طرحها تفكيك رنگ دارند پس براي هر رنگي يك شابلون جداگانه عكاسي مي‌شود (هرفيلم مربوط به طرح بر روي يك شابلون) سپس شابلونها را داخل يك حوضچه آب مي اندازند و آنها را تكان مي دهند تا لاك سفت نشده از روي شابلون شسته شود. در اين قسمت طرح پياده شده بر روي شابلون مشهود مي‌شود و قابل رويت است حال شابلونها را داخل خشك كن قرار مي دهند و پس از خشك شدن آنها در معرض باد با درجه Cْ100 ، نوبت به روتوش كردن مي رسد كه يك ميز است كه داخل آن لامپهايي روشن است و شابلون را روي آن قرار مي دهند تا بتوان نقاطي را كه بايد لاك داشته باشند و ندارند ديد و آنها را با استفاده از لاك سفيد كه نيازي به نور ديدن ندارد روتوش مي‌كنند و ديگر كار شابلون سازي تمام است و شابلونها آماده استفاده هستند.

نكات مهم ديگري هم هست كه به آنها اشاره مي‌كنيم ، يكي اينكه بعد از عمل عكاسي و شستشو و خشك شدن شابلون نوبت به استفاده از سخت كننده‌اي مي رسد كه داخل لاك بود و آن را با استفاده از يك پارچه بر روي شابلون مي‌كشند تا در اثر حركت تيغه‌ها و برخورد با سطح شابلون لاك ها كنده نشوند. ديگر اينكه براي شستن شابلون از وايتكس (هيپوكلريت سديم) استفاده مي‌كنند و اب در صورتي كه از لاك سفيد استفاده شده باشد از تينر براي شستن طرح استفاده مي‌شود و سپس با فشار هوا و آب شابلون را كاملاً تميز مي‌كنند.

1-3-قسمت رنگ سازي و تهيه خمير چاپ

در اين قسمت خمير چاپ مورد نياز در سالن چاپ تهيه مي شود كه شامل دو قسمت است يك قسمت كه درانتهاي سالن رنگ سازي قراردارد و انبار رنگ است و يك سالن كه بشكه هاي رنگ، همزن و مخازن مواد اوليه خمير چاپ و همچنين يك بشكه شور در آن قرار دارد به طور كلي در اين كارخانه ي4 نوع رنگ خمير چاپ تهيه مي‌شود.