فروش آنلاین مقالات دانشجویی، پروپوزال، پروژه، گزارش کارآموزی و کارورزی، طرح کسب و کار، طرح توجیهی کارآفرینی ، بروشور، پاورپوئینت و...

محل لوگو

آمار بازدید

  • بازدید امروز : 185
  • بازدید دیروز : 148
  • بازدید کل : 666744

مقاله9_روستای نویس


مقاله9_روستای نویس

الف-1-شناسایی روستا (تاریخچه و سابقه سکونت)

روستای نویس از روستاهای قدیمی و نسبتاً کهن شهرستان قم بوده که عوامل متعددی چون منابع آب، خاکهای مرغوب و حاصلخیز، اقلیم مناسب و عامل امنیت در پیدایش و شکل گیری آن تأثیر بسزایی داشته اند. راجع به وجه تسمیه روستا در منابع مکتوب مطلبی که قابل استناد باشد یافت نشد، اما برخی از پژوهشگران محلی و افراد بومی روایاتی دارند که در ذیل آورده شده است.[1]

در کتابی که حدود قرن چهارم هجری قمری به عربی ترجمه شده است«نوند» نام محلی است که بعد از «قاهان» و قبل از «کاسوا» آمده است و به نظر می رسد احتمال این که محل یاد شده «نویس» فعلی باشد بسیار است. در کتابی دیگر که در قرن هشتم هجری قمری به فارسی نوشته شده است «نوذر» در ردیف اسامی «کهندان» و «ابردزگو» و «کاسوا» آمده است و در پانوشت همین کتاب «نویز» را معادل «نوذر» قرار داده و در توضیح آن گفته است شاید «نوبران» که یکی از محلهای ساوه باشد و چون از نظر ردیف جغرافیایی در کنار نام «کهندان» و «ابدز» از این محل نام برده شده منظور از «نوذر» و «نویز» همین نویس فعلی باشد. در مدحل دیگری از کتاب تاریخ قم در بخشی که مربوط به رستاق تفرش است در طسق سوم و طسوج جبل محلی به نام «نویسد» » آمده است.1

ولی بزرگان و ریش سفیدان روستا بر این اعتقادند که یکی از وزیران دربار به نام میرزا ابراهیم خان لشکر نویس وقتی دوران خدمتش را در دربار قاجار به سر می برد به این منطقه مهاجرت نموده و در پیرامون دره وزوا سکنی می گزیند. این شخص بعد از اقامت در این مکان اقدام به احداث و ایجاد حمام، مسجد و کارخانه روغن گیری می کند و به مرور زمان افراد مختلفی مبادرت به سکونت در این مکان می نمایند و تشکیل یک جامعه کوچک به نام روستا را می دهند. بنابراین روستای فوق نیز به تبعیت از اسم ابراهیم خان لشکرنویس به نام نویس مشهور و معروف می گردد.2

 

الف-2-ویژگیهای طبیعی جغرافیایی

روستای نویس به لحاظ تقسیمات کشوری (اداری – سیاسی) در شهرستان قم، بخش خلجستان و دهستان قاهان واقع شده است. این روستا در فاصله 84 کلیومتری شهر قم (مرکز شهرستان)، 73 کلیومتری دستجرد (مرکز بخش) و هفت کیلومتری روستای قاهان (مرکز دهستان) استقرار یافته است. ارتباط این روستا با شهر قم، خلجستان و مرکز دهستان از طریق جاده آسفالته صورت میگیرد.

به لحاظ موقعیت ریاضی روستای نویس در طول جغرافیایی 50 درجه و 13 دقیقه شرقی و در عرض جغرافیایی 34 درجه و 43 دقیقه شمالی واقع شده است و ارتفاع آن از سطح دریا حدود 1700 می باشد.

این روستا از سمت جنوب غربی به دنباله کوه وتوس با ارتفاع 3650 متر که بلندترین کوه استان قم محسوب می شود محدود می گردد. روخانه های دران، دوریه و خامه در پیرامون روستا از مهمترین عوارض طبیعی روستا می باشند که در بیشتر فصول سال پر آب می باشند. علاوه بر عوارض فوق قسمتهای شمال شرقی، شرق و جنوب روستا را عموماً باغات گردو، فندق، توت و بادام در برگرفته اند.

نقشه عمومی روستا

 

 

 

 

 

 

 

 

دما

میانگین حداکثر دمای روزانه ایستگاه قم برابر 3/25 درجه سانتی گراد می باشد که بالاترین دما مربوط به تیرماه با 6/39 درجه سانتی گراد و پایین ترین دما نیز به دیماه با 9/9 درجه سانتی گراد اختصاص دارد. میانگین دمای حداقل روزانه برابر 11 درجه سانتی گراد می باشد که پایین ترین حداقل به دیماه با 2/0- درجه سانتی گراد اختصاص دارد.

حداقل دمای مطلق این ایستگاه با 12- درجه سانتی گراد به آبانماه اختصاص دارد. حداکثر دمای مطلق نیز با 6/45 درجه سانتی گراد به فروردین ماه اختصاص دارد.

 

بارش

متوسط بارش سالیانه این ایستگاه برابر 6/156 میلی متر می باشد که بالاترین میانگین بارش ماهانه به اسفندماه با 29 میلی متر اختصاص دارد. کمترین بارش نیز به ماههای مراد، شهریور و تیرماه اختصاص دارد. حداکثر بارش ماهانه نیز به اسفندماه با 115 میلی متر بارش اختصاص دارد. متوسط بارش فصول این ایستگاه برابر 4/34 میلی متر برای پاییز (1/27 درصد) 4/76 میلی متر برای زمستان (8/48) 3/35 میلی متر برای بهار (5/22 درصد) و 6/2 میلی متر برای زمستان (7/1 درصد) می باشد.

 

تعداد روزهای یخبندان

متوسط روزهای یخبندان این ایستگاه برابر 9/43 روز می باشد که بیشترین تعداد روزهای یخبندان به ماههای مهر، آبان، شهریور و آذر به ترتیب با 5/16، 4/11،7/10 و 3/2 روز اختصاص دارد.

 

 

 

باد

استان قم از جهات مختلف در معرض وزش بادهای مختلفی قرار دارد که در این میان باد غربی به دلیل سرعت و تعداد وزش بیشتر به عنوان باد غالب این ایستگاه مطرح می باشد. باد غربی با 6/16 درصد وزش بادهای بالاترین سهم را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که این ایستگاه دارای 5/150 روز آرام می باشد.

 

رطوبت نسبی

متوسط رطوبت نسبی این ایستگاه برابر 43 درصد می باشد که بالاترین میزان رطوبت به ماههای مهر، آبان و شهریور به ترتیب با 9/64، 3/60 و 60 درصد اختصاص یافته است و کمترین متوسط نسبی به فروردین ماه با 3/25 درصد اختصاص یافته است.

 

تعداد ساعات آفتابی

متوسط تعداد ساعات آفتابی سالانه این ایستگاه برابر 1/3064 ساعت می باشد که بالاترین ساعات آفتابی به فروردین ماه با 9/363 ساعت اختصاص دارد و کمترین ساعات نیز به آبان ماه با 3/176 ساعت اختصاص دارد.

 

ب-1-منابع طبیعی و محدوده اراضی کشاورزی روستا

روخانه های دوریه، خامه و دران از مهمترین عوامل طبیعی مؤثر در شکل گیری روستای نویس می باشد که بستر اولیه روستا در حاشیه این رودخانه ها بالاخص رودخانه واقع در شرق روستا شکل گرفته است. از دیگر منابع طبیعی روستا می توان به وجود بیشه زارها و مراتع پیرامون بافت و همچنین 12 رشته قنات با طولهای متفاوت (100 تا 500 متر) و معدن سنگ مرمر در جنوب غرب روستا اشاره نمود. قسمتهایی از شمال شرق، شرق و جنوب روستا را در فواصل مختلف اراضی باغی محصور نموده اند. اراضی زراعی روستا در نقاط مختلف روستا به صورت پراکنده بوده و به دلایل مختلف چون شیب زمین از مرغوبیت کمتری برخوردار می باشند و عموماً اراضی زراعی مذکور به صورت آبی کشت می شوند.

 

ب-2-زمین شناسی

در حاشیه دو رشته کوه البرز و زاگرس مناطق وسیعی گسترده شده اند، اما ارتفاعاتی در این اراضی پست ظاهر گشته آند که موجب تأمین آب و تعدیل نسب آب و هوا شده و شهرهایی مانند قم و کاشان در کنار آنها استقرار یافته اند. ظهور این ارتفاعات در منطقه کویری ناشی از عملکرد گسلهای فعال و لرزه زا و بالا آمدن لایه های قدمی از اعماق زمین بوده است. روند این شکستگیها عموماً به موازات زاگرس است و به تدریج در مناطق شمای از روند البرز تبعیت می کنند.

گسلهای فعال ار مناطق جنوب خاوری با نزدیک شدن به منطقه قم از یکدیگر فاصله گرفته و مناطق شمالی و جنوبی استان را پوشش می دهند. چنان که گسل کاشان در جنوب شهر قم به گس ایندس و همچنین راندگی تفرش مبدل می گردد. روند تقریبی شمال باختری – جنوب خاوری در باختر دریای نمک در شمال شهر قم با گردش 30 درجه ای به سمت باختر گسل اصلی کوشک نصرت را پدید می آورد که ادامه باختری آن به سمت گلسهای ایندس و رزن تمایل پیدا می کند. گسلهای ایپک و پرندک جنوبی در شمال باختری منطقه نیز به موازات روند کلی گسل کوشک نصرت ظاهر گشته اند. راندگی های کوچکی به فاصله کمی (5 تا 10 کیلومتر) در جنوب و شمال قم وجود دارند که در افزایش خطر وقوع زلزله این شهر مؤثر هستند. در مجموع عبور گلسهای طولانی و بزرگ از منطقه موجب شده تا خطر زلزله در ناحیه مورد بررسی از اهمیت زیادی برخوردار باشد. بر مبنای مطالعات انجام شده جهت شناسایی گسلهای مولد زمین لرزه و همچنین بر اساس زلزله های به وقوع پیوسته در قرن اخیر میزان شتاب افقی محتمل ناشی از زمین لرزه محاسبه شده و احتمال 64 درصد طی 50 سال آینده در استان قم می بایست انتظار بروز زلزله هایی را داشت که شتابی بین 25 تا 30 درصد شتاب ثقل زمین وآب ها ساختمان ها و تأسیسات وارد می کند. این رقم کمتر از مقدار شتاب محتمل شهرهای مشهد و اصفهان سمت غرب و شهر ساوه افزایش می یابد. برای سازه های خاص و سهم شتاب افقی می بایست در استان قم تا نزدیک 45 درصد شتاب ثقل زمین در نظر گرفته شود ولی احتمال وقوع آن طی 50 سال آینده فقط 10 درصد خواهد بود.

در مجموع استان قم دارای خطر نسبی شدید و متوسط تخریب ناشی از زمین لرزه است. وجود گسلهای فعال در شمال و جنوب شهر قم باعث توسعه ناحیه تخریب شدید به صورت دو بازوی شمالی و جنوبی شده اند. در محاسبات فنی و همچنین تجربه زلزله های رودبار، اردبیل، قائن نشان داده است که سازه هایی با طراحی مهندسی و به ویژه اجرای صحیح در مقابل زلزله هایی با بزرگی هفت ریشتر به خوبی مقاومتی می کنند مگر آن که تغییرات غیر اصولی هنگام اجرا در سازه ها اعمال شده باشد (مانند افزایش ضخامت بتن سقف تا سی سانتی متر و در نتیجه افزودن بار بر ستونها که باعث تخریب ساختمانهای دولتی در قائن گردید). بنابراین ساخت و ساز و توسعه واحدهای مسکونی در سطح استان با محدودیتی مواجه نیست، اگر چه به سمت غرب بر میزان خطر افزوده می گردد. گسترش واحدهای صنعتی پیچیده با تدابیر کم هزین] ای در مقابل خطرات ناشی از زلزله مقاوم خواهند گردید. بدین ترتیب اگر چه تهدید زلزله در استان محرز است ولی طراحی و اجرای صحیح سازه های مهندسی اجازه توسعه در سطوح مختلف را فراهم می آورد.1

 

ب-3-حوادث و مخاطرات طبیعی

کشور ما ایران از جمله کشورهای بلاخیز به شمار می رود که مخاطرات متعددی آن را تهدید می نمایند. روستای نویس نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از مهمترین حواد ث طبیعی این منطقه می توان به زلزله، خشکسالی و طوفان اشاره نمود که در ذیل به هر یک از این پدیده ها پرداخته می شود.

 

 

 

ب-4-زلزله

در حاشیه دو رشته کوه البرز و زاگرس مناطق وسیعی گسترده شده اند. اما ارتفاعاتی در این اراضی پست ظاهر گشته اند که موجب تأمین آب و تعدیل نسبی آب و هوا شده و شهرهایی مانند قم و کاشان در کنار آنها تشکیل یافته اند. ظهر این ارتفاعات در منطقه کویری ناشی از عملکرد گسلهای فعال و لرزه زا و بالا آمدن لایه های قدیمی از اعماق زمین بوده است. روند این شکستگی ها عموماٌ به موازات زاگرس است و به تدریج در منایق شمالی از روند البرز تبعیت می کنند.

گسلهای فعال از مناطق جنوب خاوری با نزدیک شدن به منطقه قم از یکدیگر فاصله گرفته و درمنطاق شمالی و جنوبی، استان را پوشش می دهند، چنان که گسل کاشان در جنوب شهر قم به گسل طولانی ایندس و همچنین راندگی تفرش مبدل می گردد. روند تقریبی شمال باختری – جنوب خاوری در باختر دریای نمک در شمال شهر قم با گردش 30 درجه ای به سمت باختر گسل اصلی کوشک نصرت را پدیدی می آورد که ادامه باختری آن به سمت گسلهای ایندس و رزن تمایل پیدا می کند. گسلهای اپیک و پرندک جنوبی در شمال باختری منطقه نیز به موازات روند کلی گسل کوشک نصرت ظاهر گشته است. راندگی های کوچکی به فاصله کمی ( 5 تا 10 کیلومتر) در جنوب و شامل قم وجود دارند که در افزایش خطر وقوع زلزله این شهر مؤثر هستند. درمجموع عبور گسلهای طولانی و بزرگ از منطقه، موجب شده تا خطر زلزله در ناحیه مورد بررسی از اهمیت زیادی برخوردار باشد.

به عبارت دیگر استان قم دارای خطر نسبی شدید و متوسط تخریبی ناشی از زمین لرزه است. وجود گسلهای فعال در شمال و جنوب شهر قم باعث توسعه ناحیه تخریب شدید به صورت دو بازوی شمالی وجوبی شده اند. بر اسا پهنه بندی خطر نسبی زمین لرزه این روستا و پیرامون آن در پهنه با خطر نسبتاً پایین تری جای می گیرد.

 

 

 

ب-5-خشکسالی

متوسط بارش سالیه کره زمین حدود 820 میلی متر می باشد. این در حالی است که متوسط بارش در کشورمان در حدود 250 میلی متر می باشد که این میزان بارش در سالهای مختلف با تغییرات همراه می باشد. روستای نویس و منطقه پیرامون آن در سنوات گذشته به دلی کمبود بارش خشکسالیهایی اتفاق افتاده است که آخرین خشکسالی طی یک سال قبل رخ داد که باعث کاهش راندمان محصولات کشاورزی شد و ساکنین روستا را به لحاظ معیشتی با مشکل مواجه نمود. به دلیل این که منابع تأمین آب روستا عموماً سطحی می باشند و از آبهای حاصل از بارش باران و برف تأمین می گردد. بنابراین کمبود بارشهای سالیانه سریعاً تأثیر خود را نمایان می سازند و باعث افت شدید آب رود آبهای روستای نویس و دره وزوا می گردد.

 

ب-6-طوفان

طوفان و بادهای شدید حاصل وزش باد از کانونهای پرفشار به کانونهای کم فشار می باشد که به هر میزان که این کانونها به هم نزدیکتر باشد سرعت وزش باد و به تبع آن طوفان شدیدتر می باشد و بالعکس آن نیز صادق می باشد. در فواصل زمانی مختلف بادهای شدیدی در این منطقه می وزد و موجب خسارت به برخی از واحدهای مسکونی و تخریب سقف آنها می گردد.1

 

ب-7-منابع آب روستا (آشامیدنی کشاورزی)

منابع آب مصرفی روستا به دو دسته آشامیدنی و کشاورزی تقسیم می شوند که آب مصرفی در هریک از بخش های مذکور از منابع مختلفی تأمین می گردند که در ذیل به هر کدام از آنها پرداخته می شود.

 

 

ب-8-آب آشامیدنی

آب آشامیدنی این روستا از طریق یک دهنه چشمه در فاصله سه کیلومتری روستا تأمین می گردد. منبع آب آشامیدنی روستا با گنجایش 772 هزار لیتر در غرب روستا وقاع شده و از طریق شبکه لوله کشی آب شرب موجود به شیوه ثقلی در سطح روستا توزیع می گردد. آب آشامیدنی روستا در سال 1358 به بهره برداری رسیده است و در حال حاضر تمامی ساکین روستا از موهبت آب آشامیدنی برخوردا ر می باشند.

 

ب-9-آب کشاورزی

آب مورد نیاز بخش کشاورزی علاوه بر آبهای حاصل از بارش از طریق دو دهنه چشمه، هفت قنات و همچنین رودخانه دران (که عموماً در تمام سال دارای آب بوده و از کوههای کهندان سرچشمه میگیرد) تأمین می گردد. در حال حاضر آب مورد نیاز اراضی کشاورزی کافی بوده و منابع آب مذکور کمابیش تکافوی نیازهای روستاییان را در این زمینه فراهم می نماید.

 

ویژگی های اجتماعی وتحولات جمعیتی نویس

ج-1-روند تحولات جمعیتی

بر پایه نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سالهای 1345 و 1355 روستای نویس به ترتیب دارای جمعیتی بالغ بر 629 نفر بوده است که در طی دهه مذکور هفتاد نفر و در دهه بعد یعنی 65 – 1355 حدود 95 نفر جمعیت روستا کاهش نشان می دهد. این در حالی است که جمعیت روستا در سال 1365 برابر 464 نفر بوده است. بر پایه نتایج سرشماری سال 1375 این روستا دارای 268 نفر جمعیت بوده است که با گذشت ده سال دیگر 197 نفر از جمعیت روستا کاسته می شود. همانطوری که مشخص است جمعیت روستا در طی دوره سی ساله 75-1345 روند نزولی را طی نموده است و او ج این کاهش در دوره 75- 1365 بوده است.

 

سال

1345

1355

1365

1375

1382

جمعیت (نفر)

629

559

464

268

278

تحول جمعیت طی

یک دهه (نفر)

70- 95- 196- 10+

 

جدول: روند تحولات جمعیت روستای نویس طی سالهای 1345 تا 1382

بر اساس اطلاعات کسب شده از خانه بهداشت روستا در سال 1382 روستا دارای 278 نفر بوده است که در طی هفت سال تعداد 10 نفر به جمعیت روستا افزوده می شود. نکته قابل ذکر این که از مجموع جمعیت روستا در سال مذکور تعداد 40 نفر آن را اتباع خارجی (افغان) تشکیل می دهند، بنابراین ساکنین دائمی و بومی این روستا 238 نفر می باشند. از طرف دیگر باید به این نکته اذعان نمود که به دلیل ساختار طبیعی روستا و منطقه و تابستانی خنک و ییلاقی و وابستگی های قومی در تابستان حدود 2000 نفر جمعیت فصلی به جمعیت روستای مذکور اضافه می

گردد و روستا مملو از جمعیت می شود.

نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن آمار جمعیتی بخش خلجستان 1385 به شرح زیر است.1

 

استان قم – شهرستان قم

بخش خلجستان

جمعیت

1

آبادی

تعداد خانوار

کل

مرد

زن

باسواد

بی سواد

1

آبدانک

4

8

5

3

2

6

2

آغلک

36

114

58

56

57

45

3

گزآباد

6

22

12

10

9

11

4

جمزقان

8

37

19

18

15

15

12

چاهک

130

395

215

180

234

134

6

گروکی

2

*

*

*

*

*

7

مهرزمین

127

479

236

243

297

160

8

انجلیه

97

272

129

143

155

108

9

قاهان

193

715

383

332

543

141

10

کاسوا

62

143

65

78

89

49

11

نویس

140

384

182

202

232

137

12

روشگان

14

45

25

20

30

13

13

کیاب

11

26

15

11

17

9

14

اسفید

79

289

145

144

208

59

15

الگان

21

50

23

27

24

25

16

چمانک

25

59

34

25

35

23

17

سولقان

18

81

45

36

27

37

18

علیخان بیگی

5

24

17

7

13

11

19

موشکیه

19

46

20

26

19

23

20

وسفونجرد

79

224

114

110

141

73

21

کهندان

137

429

208

221

280

135

22

ونان

66

192

103

89

148

34

23

بنابر

67

212

101

111

125

65

24

مجموع

1348

4260

2162

2098

2708

1321

               

1. منبع سایت در گاه ملی آمار.

 

ج-2-تعداد و بعد خانوار

نتایج حاصله از سرشماری عمومی و مسکن سالهای 1345 تا 1355 نشان می دهد که در روستای نویس به ترتیب سالهای مذکور به ترتیب 8/3 نفر و 7/3 نفر بوده است. در سال 1365 همزمان با کاهش جمعیت روستا تعداد خانوارها و بعد خانوار روستا نیز کاهش می یابد. بطوری که در سال مذکورتعداد خانوار و بعد خانوار روستا به ترتیب برابر 145 خانوار و 2/3 نفر بوده است.

روند نزولی تعداد خانوار و بعد آن در دوره بعد (75-1365) نیز ادامه یافته بطوری که تعداد خانوار و بعد خانوار روستا در سال 1375 به ترتیب 105 خانوار و 6/2 نفر کاهش نشان می دهد. این در حالی است که میانگین بعد خانوار معمولی ساکن در نقاط روستایی قم 72/4 نفر بوده است.

جدول: تعداد و بعد خانوار روستای نویس از سال 1345 تا 1375

سال

1345

1355

1365

1375

تعداد خانوار

167

152

145

105

بعد خانوار

8/3

7/3

2/3

6/2

 

همچنین بر اساس اطلاعات اخذ شده از خانه بهداشت روستا در سال 1382 تعداد خانوار معمولی ساکن در این روستا برابر 110 خانوار و میانگین تعداد افراد در خانوارها (بعد خانوار) برابر 5/2 نفر بوده است. مشخص است که با گذشت هفت سال دیگر (82-1375) تعداد خانوار روستا افزایش (با افزایش پنج خانوار) و بعد خانوار روستا کاهش (با کاهش 1/0 نفر ) می یابد. لازم به ذکر است که تعداد خانوار معمولی ساکن غیرایرانی (افغانی) در سال مذکور برابر با 7 خانوار و میانگین بعد خانوار آن نیز معادل 7/5 نفر بوده است.

 

 

1. به نقل از وبلاگ روستای نویس.

2 طرح هادی روستای نویس – بنیاد مسکن انقلاب اسلامی قم – 1382.

1. طرح هادی روستای نویس – بنیاد مسکن انقلاب اسلامی – 138..

1. طرح هادی روستای نویس – بنیاد مسکن انقلاب اسلامی قم – 1382.


مبلغ قابل پرداخت 66,900 تومان

توجه: پس از خرید فایل، لینک دانلود بصورت خودکار در اختیار شما قرار می گیرد و همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال می شود. درصورت وجود مشکل می توانید از بخش تماس با ما ی همین فروشگاه اطلاع رسانی نمایید.

Captcha
پشتیبانی خرید

برای مشاهده ضمانت خرید روی آن کلیک نمایید

  انتشار : ۱۰ مرداد ۱۳۹۶               تعداد بازدید : 571

توجه: چنانچه هرگونه مشكلي در دانلود فايل هاي خريداري شده و يا هرگونه سوالي داشتيد لطفا ازطريق شماره تلفن (9224344837)و ايميل اعلام شده ارتباط برقرار نماييد.

فید خبر خوان    نقشه سایت    تماس با ما