مقدمه

توجه به گردشگری روستایی در اشکال مختلف خود اثرات مثبت و منفی اقتصادی، اجتماعی و محیطی بر جای می‌گذارد از جمله اثرات مثبت اقتصادی گردشگری در نواحی روستایی می‌توان به ایجاد اشتغال و در آمد، کمک به فراهم شدن خدمات زیربنایی، تشویق توسعه سایر بخش‌های اقتصادی و تنوع‌بخشی به فعالیت‌های اقتصادی روستایی اشاره کرد (28 و 1994 و Butleretal).

گرچه به طور کلی، اثرات مثبت اقتصادی گردشگری مورد تأیید است ولی بسیاری از محققان بر این عقیده‌اند که گردشگری معمولاً هزینه‌های اقتصادی جامعه میزبان را مثل افزایش قیمت کالا و خدمات، افزایش کاذب قیمت زمین، افزایش هزینه زندگی، برگشت کم سرمایه، فصلی بودن فرصت‌های شغلی، جابه‌جایی در اشتغال افراد بومی و منسوخ شدن برخی فعالیت‌های مرسوم مانند کشاورزی و ماهی گیری در نواحی روستایی را موجب می‌شود. (232 و 2002 و Tosun) معمولاً در مرحله اولیه توسعه گردشگری، فواید اقتصادی بیشتر نمود پیدا می‌کنند ولی در مراحل بعد توسعه در مقیاس انبوه و کنترل نشده هزینه‌های اجتماعی و محیطی نیز جلوه گر می‌شوند.

بر اساس تحقیقات انجام‌گرفته، گردشگری ممکن است آثار منفی متعددی بر محیط داشته باشد که ازدحام، ترافیک، آلودگی، تغییر شکل چشم اندازهای طبیعی و مصرف بی‌رویه منابع از جمله آثار منفی گردشگری محسوب می‌شوند. (کاظمی،111،1385) بدین ترتیب همان طور که از توسعه گردشگری فوایدی نصیب نواحی روستایی می‌شود، توسعه نامناسب آن نیز زیان‌ها و آثار منفی در پی خواهد داشت، با این حال متناسب با عوامل مختلفی چون اهمیت فعالیت گردشگری محلی، ظرفیت گردشگری و فعالیت‌های آن‌ها، استحکام محیط‌زیست محلی و اقتدار فرهنگ و سنن محلی، سطح این تأثیرات تغییر می‌کند (ریچارد شاریلی،43،1380).

روستاهای دهستان آ ب گرم شهر سرعین با جاذبه‌های طبیعی نظیر چشمه‌های آب معدنی گرم و سرد مراتع زیبا، آبشارها و آثار باستانی از دیرباز مورد توجه گردشگران شهر سرعین قرار داشته است. گسترش جریان‌های گردشگری در این دهستان همراه با فقدان برنامه‌ریزی و مدیریت کارآمد، اثرات مثبت و منفی اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و زیست‌محیطی را در پی داشته است از این رو، بررسی نگرش ساکنان و گردشگران به اثرات مثبت و منفی اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و زیست‌محیطی گردشگری برای کاهش تأثیرات منفی درک شده از سوی جامعه میزبان و میهمان و در نهایت، دستیابی به توسعه پایدار و حمایت جامعه میزبان از این فعالیت، ضروری به شمار می رود.

در این راستا، این تحقیق اثرات گردشگری را در ابعاد سه‌گانه‌ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و زیست‌محیطی از دیدگاه ساکنان نواحی روستاهای دهستان آب گرم بخش سرعین به مثابه جامعه میزبان و گردشگران واردشده به روستاهای این دهستان مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است.

اهداف تحقیق

مهم‌ترین اهدافی که در این تحقیق دنبال می‌شود عبارتند از:

در این تحقیق هدف کلی بررسی اثرات گردشگری در ابعاد سه‌گانه‌ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، زیست‌محیطی توسعه روستایی می‌باشد بدیهی است اهداف اختصاصی زیر را نیز برای این اهداف کلی مطرح می‌شود که عبارتند از:

-شناسایی انواع جاذبه‌های گردشگری روستاهای دهستان آبگرم؛

-شناسایی اثرات اقتصادی گردشگری در روستاهای مورد مطالعه؛

-شناسایی اثرات اجتماعی –فرهنگی گردشگری در روستاهای مورد مطالعه؛

شناسایی اثرات زیست‌محیطی گردشگری در روستاهای مورد مطالعه؛

-بررسی نقش خدمات روستایی در اثربخشی به رونق اقتصادی گردشگری در روستاهای مورد مطالعه؛

-بررسی اثرات تبلیغات و ارائه راهنمایی لازم به گردشگران بر رونق اقتصادی گردشگری منطقه؛

فهرست

مقدمه. 1

اهداف تحقیق.. 2

ضرورت تحقیق و بیان مسئله. 2

پیشینه تحقیق.. 4

روستا6